2. Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орында. Түркілер жыл мезгілін маусымға бөліп, «Күнтізбе» ұғымын қалыптастырды. Қазақ күнтізбесі табиғат құбылыстарын бақылаудан туды. Халық табиғат құбылыстарын , күн мен түннің, жыл мезгілдерінің ауысуын, айдың тууы мен батуын, айналып келуін, жұлдыздардың орналасу тәртібін, күннің ұзақтығын бақылады. Осы тәжірибені күнкөрісіне, шаруашылығына пайдаланды. Қазақтар күнтізбе арқылы жайлауға көшудің, күзеуге, қыстауға қайтудың уақытын белгіледі. Оны мал шаруашылығы мен диқаншылыққа пайдаланды. Күнтізбені есептеп, егін екті, шөп шапты.

Байырғы қазақ күнтізбесінде жыл басы наурыздан басталған. Наурызда жаңа жыл – Наурыз мейрамын тойлады. Байырға заманнан өмір тәжірибесіне негізделген қазақ күнтізбесі бүгінге дейін қолданылуда.

1.Мәтінді оқып, стилін, жанрын анықта –

2. Мәтін бойынша 3 сұрақ құрастыр –

3. Берілген сөздердің омоним мағыналарына сөз тіркестерін жаз –

күн

ай

мал

көш

бас

Бұл үзіндіде жырау халқын ойлап жасалған әрекеті айтылған. Ол егінді халқы үшін еккені бейнеленген. Еңбекпен тапқан нан әрдайым сіңімді, дәмді болатыны сөзсіз. Менде бәрін өз еңбегіммен жасаймын. Кейбір қазіргі адамдар дайынға құмар болып кеткен. Өздері жасаудың орнына сатып ала салады. Ал 100% адамның 70%-ы ғана еңбекпен өз күнін көріп жүрген шығар. Қалған 30%-ы біреудің еңбегі арқылы өмір сүріп жүр деп ойлаймын. Алайда біреудің еңбегін жеу дұрыс емес. Мысал ретінде бізбің ата- бабамызды айтайық. Олар бәрін өз күшімен жасаған. Егін егіп, су тасып, отын жарып күнін көрген. Бізде ата- бабаларымыздан ғибрат алғанымыз жөн.

Абай 23 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірі, екінші әйелі Ұлжаннан туған.

Ақынның арғы тегі Орта жүз Тобықты Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады. Олжайдан Айдос, Қайдос, Жігітек есімді 3 ұрпақ тарайды. Бұлардың әрқайсысы кейін бір-бір рулы ел болып кеткен. Айдостың Айпара деген әйелінен: Ырғызбай, Көтібақ, Топай, Торғай, деген 4 ұл туады.Бұлардың әкесі момын, шаруа адамы, ал шешесі өткір тілді, өр мінезді әйел болған

Объяснение: