130бет 4-тапсырма(выписать из текста местоимения и составить предложениятапсырма. Мәтінді тыңда. Түсініп оқы.
Зытып келем, зытып келем. Артыма қарай-қарай зытам… Зытып келе жатқаным - қашып келемін, артыма қарай беретінім - қорқып келемін…
Мен қазір ондамын. "Әліпті таяқ деп
білмейсің», - деп ауылдың балалары мазақтау беретін еді, жазғытұрым қолыма сиыршының таяғы түсті.
- Енді естияр азамат болдың… Мына таяқты қолыңа ал, осы ауылдың сиырын енді сен бағасың! - деп ағам Айдынғали таяғын маған ұстатты да өзі аяқ-еңбек іздеп, қалаға кетті.
Қалаға кіріп, қатар-қатар тізілген көп
тақтай дүкендердің оңашарақ тұрған біреуінің жанына келдім де жып-жылы жерге құлай кеттім. Жұмсақ құм өзінен-өзі үгітіліп, жамбасқа жайлы төсек бола кетті…
-- 0, қасқаңның жатысын-ай!… - деп,
тап өзіме ұқсаған екі бала мені аяқтарымен бүйірге түртіп тұрғандарын бір аңдағандай болып ем, көзімді ашуға дәрменім жетпеді. Ар жағын білмеймін, тас болып қатып қалсам керек…
Түнде өліп жатқан бала сен бе едің, әй? - дегенге артыма қарасам, бір ересек, бір кішірек бала өзен жағасына жақындай берген екен. Біреуі ашаң, сұңғақ денелі, үстінде шолақ шалбардан басқа еш нәрсе жоқ. Күнге күйіп, күрең тартқан дененің бұлшық еттері иіріліп-иіріліп қояды. Енді біреуі менімен тұстас болуы керек, ақшыл денелі, арық, бір аяғын ақсай басып келеді
есімшені жасайтын жұрнақтар: -ар, -ер, -р, болымыз етістік +c жұрнағы ; -ған , -ген,-қан,-кен; -атын,-етін,-йтын,-йтін; -мақ, -мек, -пақ, -пек.
2.есімше сөйлемде анықтауыш, бастауыш , толықтауыш , пысықтауыш , баяндауыш бола алады.
Есімше жіктеліп етістіктің қызметін атқарады. Мысалы ,алмақпын, алғанмын.
Есімше есімдерше тәуелденіп есім сөздің қызметін атқарады.
Есімше септеліп есім сөзің қызметін атқарады.
3. Мен анама көмектесер болсам,мен оның ризашылығын аламын.
Мұқтар Әуезов қазақтың бір туар жазушы,драматург.Шыққан руы қожа. Мұхтардың атасы Әуез ескіше сауаты бар, араб, парсы, ортазиялық түркі әдебиетімен таныс болған. Мұхтар бала кезінде атасының үйретуімен арабша хат таниды. Мұхтардың әкесі Омархан да, атасы Әуез де Абай аулымен іргелес отыратын, құдалы, дос-жар адамдар еді . Мұхтар Әуезовтың әлемге әйгілі роман-эпопеясы. «Абай жолы» – қазақтың көркем прозасын классикалық деңгейіне көтеріп, әлем әдебиетіне көркемдік қуат әкелген үздік туынды."Абай жолы"раманы 4томнан тұрады