10-тапсырма. Берілген мәтіннің баяндалу желісін сақтай отырып, өз ойыңмен жалғастыр. «Он сегіз мың ғалам» туралы жоба жазуды ойлас-
тыр. Сөз тіркестерінің түрлерін анықта.
Аспаннан жарқырап аққан жұлдызды алайық. Ол жол-жөнекей
орасан мол жылу, жарық таратып, тозаңдарға бөлшектенеді. Бергі ауа
қабатында жанып бітпеген бөлігі балқыма тас күйінде жерге құлайды.
Олар бірте-бірте ұсатылып, жер топырағына айналады.
Әлемдегі жұлдыздар, Күн, Ай, тағы басқа да ғаламшар дүниесі, соның
біреуі – біздің Жер, оны қоршаған қабаттар, мөлдір ауа, қалқыған бұлт,
асқар таулар, мұхит-теңіздер, олардағы ірілі-ұсақты жан-жануарлар,
бәрінен құдіреттісі бүгінгі жасампаз а міне
мұның бәрі
табиғат деген бір-ақ атпен аталады немесе халық тілімен айтқанда, «он
сегіз мың ғалам» делінеді.
(Н. Аманжолов)
Саққұлақ.
(1) Біздің отбасымыз ауылдық жерде тұратындықтан ит асырағанды жөн көреді.Мен дүние есігін ашқаннан бері аулада менімен бірге өскен, отбасымыздың кезекті "күзетшісі" – Саққұлақ болды.Бір білерім ол мен ес білгелі жанымда.Өте ақылды да сақ ит болды.Көп үрмейтін де.Оның сыртқы бейнесіне келсек,ол түгелімен қара түсті болды.Қара болғанымен,өте сүйкімді еді.Оны отбасымызбен жақсы көрдік.
(2) Қыстың бір күні ол үйге ақсақ күйде оралды.Сіңілім екеуміз үйден атып шықтық.Сөйтсе,иттің аяғын жеңіл көлік басып кетіпті.Атам Саққұлақты шөптің үстіне жатқызып,үстіне артылып қалған көрпелерді жауып жатыр екен.Не дегенмен қыс қой,күн суық.Бәріміз Саққұлақ үшін уайымдаған едік.
(3) Көп ұзамай сүйікті итіміз аяғының әсерінен мерт болған еді.Одан кейін екі итті асырадық.Бірақ ешқайсысы Саққұлақтың орнын баса алмаған еді.
(1) – оқиғаның басталуы
(2) – оқиғаның дамуы
(3) – оқиғаның аяқталуы.