1-тапсырма Ішінде ауасы бар және ауасы жоқ, бірақ көлемі бірдей екі даны ыдысын не коныраулы сағаттар қойылды. а) Қай суреттеті санаттың дыбысы сыртка естілмен? Белгиле ( ) 2 ішінде ауа жоқ ішінде ауа бар неліктен? себебін түсіндіріп жаз.
Ғалымдар арасында климаттың өзгеру барысы туралы ортақ пікірлер жоқтығына қарамастан, сарапшылардың жалпы пікірі климаттық өзгерістің салдары жағымсыз болуы мүмкін дегенге келіп саяды. Мысалы, 1980 жылдан 2011 жылға дейін Еуроодақ елдерінің экономикасына тигізген тасқынның жалпы шығынын саралаған сарапшылар келген зиянды 90 миллиард еуроға тең деп бағамдады.
Осыған байланысты әлемдік ғылымда зерттеудің басым бағытын қоршаған орта климатына бейімдеуге назар аудару болып отыр. Ең бастысы, бұл басқа салаларға қарағанда, табиғи-климаттық жағдайларға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуші ауыл шаруашылығына тікелей байланысты.
Климаттық өзгеру
Халықаралық зерттеулер көрсеткіші бойынша, әлемнің кейбір аймақтары, сонымен қоса Орталық Азия, басқаларға қарағанда, климаттық өзгерістерге ұшырауы әбден ықтимал. Оның ішінде, Қазақстанның климатына әсер етіп, онсыз да толыққанды қолдауды қажет етіп отырған ауыл шаруашылығын күнкөріске айналдырған аймақтарға үлкен зиян келтіруі әбден мүмкін. Бұл аймақтардағы өнімнің босқа ысырап болуының 70 пайызы тікелей ауа райымен байланысты Ал, кейбір аймақтарда жағымсыз ауа райы салдарынан алынған өнімнің 50-70%-ға дейіні қолдануға жарамсыз болып қалып отыр.
1797 жылдардағы Ресей патшасының отарлау саясатына қарсы күрескен Кіші жүз қазақтарының көтерілісі болғаны тарихтан мәлім. Көтеріліс басында Кіші жүздің Байбақты руынан шыққан көрнекті басшы, атақты батыр, әйгілі шешен Сырым батыр (1742-1802) тұрды.
Көтеріліcшілердің мақсаты – ғасырлар бойы қалыптасқан жерді пайдалану жүйесін қалпына келтіру, сұлтандардың, ханның және олардың айнала төңірегіндегілердің озбырлығына тыйым салу болды. Жайық бойындағы жақсы жерлерге жайғасып алған казак-орыстар қазақ ауылдарына өзеннен өтуге тыйым салып, шұрайлы жайылым мен мал өрісінен айырып, адамдарына зорлық-зомбылық жасады. Кіші жүздің ханы Нұралының да халыққа тізесі батты. Оның қол астындағылары елді алым-салықпен қинады. Осының бәрі халықтың наразылығын күшейтіп, жаппай көтерілуге әкеп соқты. Көтерілістің басты қозғаушы күші – қарапайым көшпелі халық пен патша үкіметінің қысымына шыдамаған би, старшын және батырлар болды. 1784 жылы қараша айында Сағыз өзенінің бойында Сырым жасағындағы адам саны 1000-ға жетті, оның басты міндеті патшалық өкімет орындарына қарсы күрес болатын. Сырымның өз бетімен әрекет етуі Нұралы ханға ұнамады да олардың ара-қатынасы алшақтады.
Ұнағанын ал
Ғалымдар арасында климаттың өзгеру барысы туралы ортақ пікірлер жоқтығына қарамастан, сарапшылардың жалпы пікірі климаттық өзгерістің салдары жағымсыз болуы мүмкін дегенге келіп саяды. Мысалы, 1980 жылдан 2011 жылға дейін Еуроодақ елдерінің экономикасына тигізген тасқынның жалпы шығынын саралаған сарапшылар келген зиянды 90 миллиард еуроға тең деп бағамдады.
Осыған байланысты әлемдік ғылымда зерттеудің басым бағытын қоршаған орта климатына бейімдеуге назар аудару болып отыр. Ең бастысы, бұл басқа салаларға қарағанда, табиғи-климаттық жағдайларға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуші ауыл шаруашылығына тікелей байланысты.
Климаттық өзгеру
Халықаралық зерттеулер көрсеткіші бойынша, әлемнің кейбір аймақтары, сонымен қоса Орталық Азия, басқаларға қарағанда, климаттық өзгерістерге ұшырауы әбден ықтимал. Оның ішінде, Қазақстанның климатына әсер етіп, онсыз да толыққанды қолдауды қажет етіп отырған ауыл шаруашылығын күнкөріске айналдырған аймақтарға үлкен зиян келтіруі әбден мүмкін. Бұл аймақтардағы өнімнің босқа ысырап болуының 70 пайызы тікелей ауа райымен байланысты Ал, кейбір аймақтарда жағымсыз ауа райы салдарынан алынған өнімнің 50-70%-ға дейіні қолдануға жарамсыз болып қалып отыр.
1797 жылдардағы Ресей патшасының отарлау саясатына қарсы күрескен Кіші жүз қазақтарының көтерілісі болғаны тарихтан мәлім. Көтеріліс басында Кіші жүздің Байбақты руынан шыққан көрнекті басшы, атақты батыр, әйгілі шешен Сырым батыр (1742-1802) тұрды.
Көтеріліcшілердің мақсаты – ғасырлар бойы қалыптасқан жерді пайдалану жүйесін қалпына келтіру, сұлтандардың, ханның және олардың айнала төңірегіндегілердің озбырлығына тыйым салу болды. Жайық бойындағы жақсы жерлерге жайғасып алған казак-орыстар қазақ ауылдарына өзеннен өтуге тыйым салып, шұрайлы жайылым мен мал өрісінен айырып, адамдарына зорлық-зомбылық жасады. Кіші жүздің ханы Нұралының да халыққа тізесі батты. Оның қол астындағылары елді алым-салықпен қинады. Осының бәрі халықтың наразылығын күшейтіп, жаппай көтерілуге әкеп соқты. Көтерілістің басты қозғаушы күші – қарапайым көшпелі халық пен патша үкіметінің қысымына шыдамаған би, старшын және батырлар болды. 1784 жылы қараша айында Сағыз өзенінің бойында Сырым жасағындағы адам саны 1000-ға жетті, оның басты міндеті патшалық өкімет орындарына қарсы күрес болатын. Сырымның өз бетімен әрекет етуі Нұралы ханға ұнамады да олардың ара-қатынасы алшақтады.