1-тапсырма. Оқылым.
Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
1942 жылы Әлия өз еркімен майданға аттанып, мергендер мектебін үздік бітірді.
Бірақ біраз уақытқа дейін оның алғы шептегі атыс-шабыс алаңында білім-білігін іс
жүзінде көрсетуіне рұқсат етпеді. Бірақ жас қазақ қызы алға ұмтылды, жауға қарсы
оқ жаудыруға асықты. Бір хатында ол өз құрбылары мен достары үшін
фашистерден кек алуды қалайтынын жазады. Өзі оқыған қаласының құрсауда
қалғаны оны қатты алаңдататын еді.
1943 жылы Снайперлер дайындау орталық әйелдер мектебін аяқтайды. 1943
жылдан бастап, 54-арнайы атқыштар бригадасы 4-батальонының снайпері болған.
Жау әскерінің 30-дан аса сарбазы мен офицерінің көзін жойған. 1944 жылы 14
қаңтарда Псков облысының солтүстігіндегі Новосокольники ауданында қаза тапты.
19 жасар Әлияны майдандас жолдастары "Шығыс жұлдызы" деп атаған екен.
Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұловаға 1944 жылы 4 маусымда Кеңес Одағы
Батыры атағы беріліп, Ленин орденімен марапатталды.
Қаһарман қыз Новосокольники ауданының Монакова ауылында жерленген.
1. Мәтінге тақырып жазыңыз.
(Озаглавьте текст)
Қ.А. Ясауи дүниетанымы, оның ілімінің мәні мен маңызы «Диуани хикмет», «Мират-ул Қулуб», «Пақырнама» сияқты бізге жеткен мұраларынан көрінеді. Ясауи қалыптастырған хикмет дәстүрінің Ислам ақиқатының халықтың жүрегіне жол тауып сіңірудегі маңызы зор болды. Олар хикмет дәстүрін таратуда зікір тәжірибесінің үш түрін: алқа зікірі, арра зікірі, құпия зікір формаларын қатар алып жүрді [1].
Ясауи хикметтерінің мәні, философиясының өзегі – адам. Адам кемелдікке жетуі үшін қажетті білім – қәл ілімін игеріп, Аллахтың фазылымен берілетін – хәл іліміне жетуі керек. «Диуани хикметте» арифтердің Сұлтаны бастан-аяқ өзінің ғашықтық күйін, ғаріптік хәлін жырлайды. «Ариф ғашық тариқаттың дүр данасы» деген Ясауи ақиқатқа ішкі тәжірибе, өзін-өзі тану, діл тереңіне үңілу арқылы жетуге үндейді. Қ.А. Ясауи қылуетке түсуінің мәнісін халқымыз – Пайғамбарға деген махаббаттың және сүннетке адалдықтың үлгісі ретінде аңызға қосқан.
Туған елім – тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сыр ойдағы,
Өссе тілім, менде бірге өсемін,
Өшше тілім, мен де бірге өшемін! – деп , ақын Әбілдә Тәжібаев атамыз жырлағандай, тіл қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Себебі қазіргі кезде қазақ тілі мәртебесі көтерілгені теледидардан да, газет – журналдардан да оқып біліп жатырмыз. Тіл – достықтың кілті, ынтымақтастықтың бастауы, ырыс – берекенің алды. Туған тілге деген сүйіспеншілік бала кезеңнен басталуы тиіс. Ана сүтімен бойға енген қасиеттер туған тілдің арқасында дамиды. Айналаңды танып білу, туған тіліңді білуден басталады. Біз шырылдап дүние есігін ашқанда ең алғаш «Ана» деген сөзді де өз тілімізде айтамыз. «Ана» деген сөздің өзі құдіретті. Оның бірі – өмірге әкелген шешеміз. Бірі – ана тіліміз, қасық қанымыз тамған тіліміз.