1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңдар. Махамбетті қандай ойлар мазалайды? Қарамен берілген сөздердің түсіндірмесін пайдаланып, мәтінді өз сөздеріңмен жеткізіңдер. Отбасының игілігінде, ошақ бұтының қызығында Махамбеттің Әу Әуеске әкпесі жоқ, тағдырға өкпесі бар. Сақалы шығып жат болған тұңғыш ұлы Жәңгір ханмен соғыста оққа ұшты. Ортаншы ұлы Баймағамбет сұлтанмен шайқаста жарадар боп өлді. Иіс алмасы -
Нұрсұлтан. Түйе бағудан аса алмай жүрген ұланы. Әуестің отыз жеті жасында тапқан баласының кім болары әзір белгісіз. Махамбет бестегі бөбегінің ұйықтайтынынан ғана дәметеді. Жалғыздықта өскен сәбидің мінезін өзге балалармен салыстырарлық заман Махамбеттің басында жоқ.

Махамбет ауыр күрсінді. Арыстан ұлдарын жоқтап, ішінен жы- ламсырады. Жүрегі елжіреп, көкірегі сары сағынышқа толды. Балаларының Өтемістен туған ондай түгел атқа қонып жасақты қолға айнала алмағаны - орны толмас өкініштей мазалады.

переведите, своими словами​

«Жасыл Ел» бағ­дарламасы кеңінен жайылып, нә­тиже беріп, «Жасыл Ел» еңбек отряд­тары құрылды. Бес жылдың нәтижесі бойынша «Жасыл Ел» отряды жауынгерлерінің саны бүкіл республика бойынша жүз он төрт мыңнан асқан еді. Ол отрядтар ағаш отырғызу, саябақтарда, темір және автокөлік жолдары бойында кө­шет­терді отырғызумен айналысады. Ол ұйым елді көркейтіп жатыр десек, артық болмас. Санасақ, осы күнге дейін «Жасыл ел» жасақтары құра­мын­да екі жүз жиырма мыңға жуық жас еңбек етіпті. Со­ның ар­қа­сын­да елімізде жүз гектар жер абаттандырылып, елу миллиондай ағаш егілген екен. Ал биыл бұл көр­сеткіш тағы да есе­ленбек. Енді, жас­­тар жұмыс істе­гені үшін лайықты еңбека­қы алатын бо­лады. Студент жас­тарды жазғы мезгілде бос уа­қы­тын тиімді пай­далану үшін әрбір аудан, қалада «Сту­­дент­тік құрылыс жасақтары» мен «Жасыл ел» еңбек жасақтары жұ­­мыс­тар істемек. 

Көз майын тауысу – көп оқу арқылы білімге ұмтылу. Синонимі: көзі ашылу.

Ит арқасы қиянда – алыста. Синоним:жер аяғы қиянда, ит өлген жер.

Инемен құдық қазу – ауыр. Синонимі: қабырғасы қайысу.

Жүрегі жарылу – қатты қуану. Синонимі: төбесі көкке жету.

Жерден жеті қоян тапқандай – үлкен қуаныш. Синонимі: екі езуі екі құлағына жету.

Маңдай терін төгу – қажырлы еңбек ету. Синонимі: жердің жарығын бітеу.

Қиындықта шыңдалу – қиындыққа қарсы тұру. Синонимі: ыстық-суықты көру.

Тағылымдамадан өту – тәжірибе жинау. Синонимі жоқ.

Биік дәрежеге жету – биік деңгейге көтерілу. Синонимі: беделі көтерілу.

Менің ойымша, "Ғажайып планета" әңгімесі фантастикалық жанрда жазылған әрі жазушының маңдай терін төгіп жазғаны көрініп тұр. Фантастикалық жанрда шығарма жазу инемен құдық қазғандай десе де болады. Әңгімедегі таныс емес атаулар, құбылыстар сипатын ерекше жеткізе алу деген шеберлігінен автордың көз майын тауысып іздегенін, қиялға ерік бергенін көрдім.

Осыған байланысты мен адамзат қиялында шек жоқ және біз білмейтін ғаламның қаншама сыры бар деген түйін жасағым келіп отыр. Осындай шығармалар арқылы қазақ әдебиеті биік дәрежеге жетеді деген үміттемін.