1-тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұнымен танысыңыз. Негізгі кейіпкерге автор берген мінездемені түсіндіріңіз. Бала қандай? Мінездеме беріңіз. Ертеде бір бала өмір сүрген екен. Ол достарымен бірге доп қуалап, балалық шағын қызықты өткізеді. «Уақыты» да үнемі жанында бірге қуанып жүретін. Теледидар қарауға да, кітап оқуға да, достарымен ойнауға да уақыты жететін. Уақыт екеуінің арасында еш қиындық тумайтын. Ол өскен соң әріптестері, қиын жұмыстары пайда бола бастайды. Бірде көлікті жөндеу үшін, енді бірде сүйіктісімен қыдыру үшін бала Уақытты аздап қысқартуды әдетке айналдырады. Ал Уақыт оның соңынан күлімсіреп ере береді. Баланың достары оған қиындықтарын айтып, көмек сұрайтын. Ал бұл қиындықтардың әрқайсысы оның Уақытын қажет ететін. Ол уақытты өлтіргісі келмесе де, басқа адамдар үшін көп уақытын жоятын. Жездесі қалаға барып келуді өтінсе, енді бірде көршісі бірге отырып шай ішуді сұрады. Мұнымен қатар, теледидар, телефон, компьютер деген уақытты алатын нәрселер тағы бар. Есейген шақта бала Уақытпен мүлдем қош айтысады. Күндердің бір күнінде оған баласы келіп: Әке, хайуанаттар бағына немесе киноға барайықшы! – деп өтінеді. Ол: Балам, кешір! Менің уақытым жоқ! – деп жауап қайтарады. Баласына есейген соң хабарласып: Балам, маған неге телефон шалмай кеттің? – деп сұрайды. Сонда баласы: - Әке, айыпқа бұйырмаңыз. Менің уақытым жоқ! – деп жауап берген екен.
Шахмат ойынын мектеп багдарламасына енгизу туралы ангимелер билик тарапынан сонгы кезде айтылып жургени де жасырын емес. Бул балалардын математикалык ойлау кабилетин дамытатыны созсиз. Жас жеткиншектер осы ойынга деген кызыгушылыгын арттыру максатында жакында Шынгырлау аудандык балалармен мектептен атынан 3- барып катыскан болатын. Онын екеуи 1 орын иеленипти. калагндарын билмедим.Финалдык тартыстын кызыкты болганы соншалык, оган катыскан Мирас пен Санжар бирин бири ала алмай койды. сондыктанда олардын екеуине 1 орынды берди. Сайыс сонында марапатттау басталды. Катыскан балалардын барлыгынын конили толды. Орын алмагандарга Алгыс хат берди. Барлыгмыз уйге куанып кайттык.
1ж мен аламын (алармын), жеймін
2 ж сен аласың(аларсын), жейсің
2ж. сіз аласыз(аларсыз), жейсіз
3 ж. ол алады (алар), жер
КЕлер шақ (мн ч)
1ж. біз аламыз)алармыз), жейміз
2 ж. сендер аласындар(аларсыңдар), жейсіңдер
2 ж.сіздер аласыздар(аларсыздар), жейсіздер
3 ж. олар алады(алар), жер
Өткен шақ (едч)
1 ж мен алдым, жедім
2 ж.сен алдың, жедің
2 ж. сіз алдыңыз, жедіңіз
3 ж. алды,жеді
Өткен шақ(мнч)
1 ж біз алдық, жедік
2 ж.сендер алдыңдар, жедіңдер
2 ж.алдыңыздар, жедіңіздер
3 ж. олар алды, жеді