nauryzbekova

20.07.2022 05:22 •  Қазақ тiлi

1.тапсырма. Мәтінді мұқият оқып төмендегі тапсырмаларды орында. Электр қуатын үнемдеу - жаһандық деңгейдегі маңызды мәселе. Оның балама көзін қарастыру үшін әлемнің сарапшылары талай бас қосты. Осы бағыттағы жұмысты жүйелеу үшін Қазақстанға БҰҰ өкілі Гордон Джонсон арнайы келді. Ол елімізді аралап, желдің соғу бағытына зерттеу жұмысын жүргізген. Бізде жел қуатын пайдалануға арналған арнайы бағдарлама бар. Алғашқы жоспар бойынша сағатына 1,82 трлн. киловат қуат өндіру көзделген. Ал бағдарламаның екінші бөліміндегі бес мегаваттық жел қуаты бекеті Қытай шекарасына жақын Жоңғар қақпасының маңайында болады. Осы жобаны жүзеге асыруға Вашингтондағы Әлемдік қоршаған ортаны қорғау тәуелсіз ұйымы екі миллион доллар қаржы бөлген. Ал осыған дейін Оңтүстік Қазақстан облысының Кентау қаласында және Қарағанды облысында жел станциялары салынған. Балама қуат көздерін шығаруда биоқалдықтардың да орны ерекше. Бейресми ақпаратта көрсетілгендей, жыл сайын мал шаруашылығы саласында құрғақ күйінде 22,1 млн. тонна қалдық болады екен. Сонымен бірге, 17,7 млн. өсімдік
қалдығын жарату мүмкіндігі бар. Жетісу өлкесіндегі су жүйесі еліміздегі судың жартысын құрайды. Мұнда бес шағын су электр станциясы пайдалануға берілген. Ендеше, су көзі тапшы аймақтар жел қуатын пайдалану керек. Алпысқа жуық мемлекет өздеріне жел қуатымен жұмыс істейтін электр станцияларын салған. Сондықтан бізге де қолда бар мүмкіндікті пайдаланатын уақыт жетті
.1. Мәтінге тірек болатын сөздерді табыңыз.(найдите опорные слова текста).
А) Ауыл, зерттеу, топырақ
В) Отан, бала, қала
С) Станциялар, зерттеу, қаржы
Д) Зерттеу, адамдар, күш

2. Мәтіннің негізгі идеясына сәйкес келетін тұжырымды анықтаңыз.(Определите высказывание соответствующее основной идее текста)
А) Еліміздегі түрлі станцияларды көбейту
В) Еліміздегі ауыз су мәселесін шешу
С) Еліміздегі жер сілкінісінің алдын алу
Д) Еліміздегі өсімдіктерді қорғауға алу

3. Бос орынға қажетті сөзді қойып сөйлемді толықтырыңыз. (Дополните предложение, вставив нужное слово)
/жетіспейтін, тәрбиеден, салттан, көп, арзан/
Су көзі аймақтар жел қуатын пайдалану керек.

Оқылым
«Астана Опера» опера және балет театры Қазақстанның елордасы Астана қаласында Есіл өзенінің сол жағалауында орналасқан. Бұл театр сән-салтанаты асқақ ғимаратымен және залдардың көркемдігімен ғана емес, сондай-ақ талантты труппа орындайтын тамаша репертуарымен таң қалдырады. «Астана Опера» 2013 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың бастамасымен ашылды. Театр өзінің алғашқы маусымын М.Төлебаевтың ұлы туындысы «Біржан-Сара» операсымен ашты. «Біржан-Сара» операсы музыкалық-поэтикалық дәстүрдің жарқын көрінісі. Сол жылдың күзінде «Астана Опера» театрының әлемдік тұсаукесері болып, Дж. Вердидің «Аттила» операсы қойылды. «Астана Опера» опера және балет театры әлемнің аса сәулетті театрларының бірі. Сәулеті бойынша ол Миландағы «Ла Скала», Мадридтегі Корольдік театр, Мәскеудегі Үлкен театр, Нью-Йорктегі Метрополитен-опера және т.б. атақты опера театрларының қатарынан
орын алды. Театр сәулетінде ұлттық нақыш айқын көрінеді. «Астана Опера» - алыптығы мен техникалық мүмкіндіктері бойынша әлемдегі үшінші опера театры. Театрдың бас залы 1250 орынға есептелген.
5. Мәтіннен берілген сөздердің антоним, синонимдерін табыңыз.
жапты (антоним) - [1]
биік (синоним) - [1]

4. Сөйлемдерді мәтін мазмұны бойынша рет-ретімен орналастырыңыз (1, 2, 3).Расставьте предложения по порядку по содержанию текста [1]
Мәтіндегі ақпараттар
Реті
Опера және балет театры - әлемнің аса сәулетті театрларының бірі

Алғашқы маусымын «Біржан-Сара» операсымен салтанатты түрде ашты

Алыптығы бойынша әлемдегі үшінші опера театры болып табылады

5. Сұраққа толық жауап беріңіз.
Театр қашан және кімнің бастамасымен ашылды?



Жазылым
Берілген екі тақырыптың бірін таңдап, жазба жұмысын орындаңыз. Выберите одну из двух заданных тем и напишите писменную работу
1. Қуат көзін үнемдей білеміз бе? 2. Астана – мәдениет пен өнер ордасы