1-тапсырма Көрнекті ағартушы Ыбырай Алтынсариннің
«Таза бұлақ» еңбегінен алынған үзіндіні
оқып, өз түсініктеріңді жазыңдар.
...Менің ойыма бір нәрсе келеді: бұл бұлақтың суы бір
орында тұнып тұрып, шөп шалам түсіп, лай-қоқым болса,
адам мен хайуан мұнша ынтық болмас еді; бұлақ күні-түні
122
Менің Отаным - Қазақстан! Сонау Каспий теңізі мен Алтай тауларын алып жатқан атырапты қаншама адам өлең - жырларына қосқан. Кіндік қаным тамған туған жерім қасиетті әрі жұмбақ өлкелерге толы. Әсіресе Оңтүстік және Шығыс Қазақстан облыстары тарихқа бай. Сонымен қатар, біз білмейтін құпия да жетерлік. Биыл жаз айларында Шығысымның көрікті, киелі өңірлерінде болып қайттым. Солардың бірі - Бөрілі, Жидебай және Қарауыл аудандарына тоқталып кетейік.
Жалпы көпшілік білетін Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мұхтар Әуезов - Шығыстан шыққан ұлы тұлғалар. "Абай жолы" роман - эпопеясын жазған Мұхтар Әуезов Бөрілі ауылының тумасы. Бөріліге келген сәтте бізді адамдар құшақ жая қарсы алды. Далада үлкен киіз үй тігіліп, қойылым көрсетуге дайын тұр еді. Бізге "Абай жолы" роман - эпопеясындағы "Қайтқанда" тарауын көрініс ретінде қойып берді. Адамдар тап бір сол ғасырға түскендей күй кешті. Айта кетсек, Мұхтар Әуезов шығармаларының көпшілігін осы Бөрілі ауылында жазған екен. Бұл жерде жазушыға арнайы салынған мұражай бар. Мұражайда оның қолданған қаламы, мүсіні, суреттері, сол уақыттарда пайдаланылған әртүрлі бұйымдары сақтаулы, өмірі мен шығармашылығы жайында мол мағлұматтар жинақталған. Бұған қоса, мұнда қазақтың ұлттық салт - дәстүрін айқындайтын, аса бір шеберлікпен жасалған сандықшалар, ас үй жабдықтары бөлек орынға ие. Тіпті, жолаушылардың саяхаттан алған әсерін жазуға кітапша да бар екен. Меніңше, бұл Абай ауданын жер - жерге танытуда үлкен рөл атқарады. Себебі, қазіргі таңда, жастар Абайды әрі шәкірттерін толық танып білмейді. Бөріліден шыға салысымен, алғаш "Еңлік - Кебек" пьесасын қойған жер - Ойқұдық жайлауы көзге көрінеді. Пьеса Абайдың аяулы жары Әйгерімнің сегіз қанат үйінде қойылған. Қазір де бұл жер - Ералы жайлауы деп аталады. Ералы баба Абай елінің шежіресінде ерекше орын алады. Бабамыздың елдің береке-бірлігін нығайтуда үлесі зор екендігінен бүгінгі ұрпақ хабардар. Халық оны жас кезінде ел билеу ісіне араласқан, сырқат адамдарды емдеген, емдік шөптерді шәй ретінде қайнатып ішуді шығарған жан деседі.
Назары әдемі деген адам өмірга басқаша көз-қараспен қарайтын адам. Ондай адамдар барша нәрсені жақсы жағынан, өзіне ыңғайлы жағынан көреді. Проблемаларды ашусыз, депрессиясыз шеше алады. Ой-санасы проблемалармен, лас нәрселермен бүлінбейді. Кез келген қиындықты басқаша жағынан қарап, оңай шеше алады. Осылайша әр адамның өмірінде келетін қиындықтар оларға әлдеқайда оңай болады. Осылайша олар сүрінсе қайта тұруға бейім болады. Сондықтан оларға өмірді сынақтарға толы күйде емес қызықты күйде қабылдайды. Ондай адамдар көп жағдайда оптимист болып келеді. Сондық біз әрқайсымыз жаман ойлардан аулақ болып айналамызға жақсы көзқараста болуымыз қажет. Сонда ғана өмірдің рахатын көріп, бақыттын бола аламыз