1. Металдар қышқылдармен қалай әрекеттеседі? 2. Металдардың қышқылдармен әрекеттесуі реацияның қай типіне
жатады?
3. Металдардың химиялық белсенділік қатарын пайдаланып, төменде
келтірілген реакциялардың қайсысы жүретіндігін анықтап, реакция
теңдеулерін жазыңдар:
Cu+H 2 SO 4 →?+?
Mg+HCl→?+?
Al+HCl→?+?
Он екіде аттанып, қылыш ілдім білекке” дегеніне қарағанда күреске ерте араласқан жауынгер жырау санатына жатады. Тұрмыстың қыр-сырын, отбасы, елдік, ерлік, жер мәселелерін жырларында жақсы бейнелейді. Қысқа нақыл, шешен сөздердің шебері. 1742 жылы Орта жүз ру басшыларының Орынборда ант беру жиналысына өкіл болды. 1738 — 1752 жылдары қазақ-қалмақтың қанды қақтығыстарының барлығына дерлік қатысқан. “Ақтабан шұбырынды” оқиғасының зұлмат қан кешуін бастан өткерген. Ес білгеннен бастап 70 жыл бойы ат үстінен түспей, елі мен жерін қорғаған қас батыр, айтулы шешен, қабырғалы би, атақты жырау. Қазақ жауынгерлерінің азаттық, құлдық жөніндегі түсініктері, көшпелі халықтың тыныс-тіршілігі, болашаққа деген сенімі, адалдық-жауыздық, қиянат, әділетсіздік хақындағы таным-түсініктері Ақтамберді талғамынан өтіп жыр-толғауға айналған.
Балалық шақ, адамның ең бір қызықты шағы. Балалар неліктен бақытты, себебі олар өтірік айтуды білмейді, білгенінен білмегені көп болған соң, әрбір жаңадан үйренген әрекетіне қуанады. Мен бақытты баламын, әкешім мен анашымның еркесімін. Олар маған өз бойындағы барлық жақсы қасиеттерін сіңіруге күш салуда. Олардың тәрбиесінен мейрімділік пен қатар қаталдықты аңғарамын. Мен оған ренжімеймін, тәртіпке бағынған құл болмайды. Тәртіп адамды жауапкершілікке баулиды. Ал, жауапкершілікті сезінген адамның ісі әруақытта тындырымды болады. Мен, мен барлық жағдай жасап отырған ата-анама ризамын, ал, ата-анам менің жетістіктеріме риза. Олай болса мен бақытты баламын