1. Мәтінді мәнерлеп оқып, өздеріңе түсініксіз сөздердің мағынасын сөздіктер яривала анықтаңдар. Өзара пікір алмасып, сұрақтарға жауап беріңдер,
ку
ұғКАЈА
күн
Космогондық өрнектер ғарышпен байла-
нысты барлық нәрселерді жұлдыздар мен
Айды, жарты ай мен Күнді, кемпірқосақты
бейнелейді. Ұлан-ғайыр далада көшіп-қонып шеңбер
жүрген көшпенділерді ғарыш пен әлем қү-
пиясы қызықтырған. Оларды түнгі аспан
әлемінде көрініс тапқан космогондық өрнек -
жүлдыздардың сыры бейжай қалдырмаған.
айшли
Қазақтардың тұрағы - киіз үй. Осы жеңіл
де жинақы киіз үй
көшпелі өмірдегі ең, ла-
йықты баспана. Шаңырағы аспанға тіке жол
ашады, сырлы дүниеге шақырып, адамның
Сақтар - Орта Азияны мекендеген
қиял-арманын ұштайды.
ежелгі тайпалар
Осылайша табиғаттың өзі өмірдің талай Ұлан-ғайыр - үш-қиырсыз үл-
кен, кең
құпиясын үйретіп, қазақтарға ою-өрнектің
космогондық нақышын тарту етті. Олар
ежелгі сақтар заманынан келе жатқан әлемдік
кеңістік пен жер шарының төрт тарабының, мәңгілік қозғалыстың символы:
шеңбер, айшық, күн шүғыласы, төрт құлақ, шимай, қисық сызықты бейне-
лейтін жұлдыз және ою-өрнектің ортасында орналасқан бес бұрышты жұлдыз,
( «Сен білесің бе?» кітабынан) Зат есім 4 сөз тауып жаз
Мағжан Жұмабаев туралы.
Мағжан Жұмабаев 1893 жылы 25 маусымда Солтүстік Қазақстан облысы, қазіргі Мағжан Жұмабай ауданы, Сасықкөл жағасында дәулетті отбасында дүниеге келген.
Мағжан Жұмабаев жай ғана ақын емес, сонымен қатар ұлт болашағы үшін күрескен Алаш қайраткері мен қазақ әдебиетінің жарық жұлдызы.
Ауыл молдасынан сауатын ашып, кейіннен 1905 – 1910 жылдары Қызылжардағы (Петропавл) №1 мешіт жанында белгілі татар зиялысы, мұсылман халықтарының азаттығы жолында күрескен М.Бегишевтің ұйымдастыруымен ашылған медреседе оқыды. Медреседе өз зеректігін танытып, шығыс ақындарының дастарын оқып өседі.
Ақын қысқа да болса мәнді өмірін қазақ ұлтына арнаған нағыз ұлтшыл ақын болған. Мағжан Жұмабаев тіліне, халқына, жеріне деген сүйіспеншілігін һз шығармашылығы арқылы жеткізген.
Мағжан – өз жері мен өз елін мадақтаумен өткен, өмірдегі азаматтық орнын ақтауға ұмтылған, сұлу лирикалық жырларымен оқырманын еліткен халқының дара перзенті.
Әдебиет әлемінде «Мағжан поэзиясы» деген ұғым қалыптасқан. Ақынның тіл шеберлігі, лирикасындағы нәзік сезім мен терең ой тоғысы ерекше ілтипатқа ие болған.
Ақынның аса танымал шығармалары: “Жаралы жан”, “Мен жастарға сенемін”, “Ләззат қайда?”, “Жазғы таң”, “Өнер-білім қайтсе табылар”, “Балалық шақ”, “Қазағым”, “Қарағым”, “Осы күнгі күй”, “Мен сорлы” т.б.
Менің елім мәңгілік ел!
Атамекен! Туған жер! Отан! Ел тағдыры - ер тағдыры демекші, елім деп еңіреген, кіндік қаны тамған туған жерін еріксіз жыр – жұмбақ қисса - дастанға қосып, қаншама жаугершілік заманның куәсі болған, ұлы қазақ хандығының 550 жылдығына орай, елім, ұлы Алаш теңдессіз дана - Қазағым туралы өзімнің қысқаша қылқалам туындыларымды ой елегімнен өткізбеске болмас деп бел будым. Сонау 550жыл бұрын іргетасы қаланып, сұрапыл сан мыңдаған ғасырлардың басты кейіпкері - қайтпас қайсар қазақ хандығының аты мәңгі өшпес құнды дүние екені хақ. Ел басқарған би де, болыс та, таққа отырып, данышпан ақылгөйлігімен, тыс жаудан қорғай білген қайырымды хан да, даудың түйінін риясыз шеше білген ауыл ақсақалдары да дүйім қалың қазағымның маңдайына қонған алтынның сынығындай өлшеусіз бақ екені сөзсіз.
Объяснение: