1.Мәтінді мұқият оқыңыз. Мәтіннен қажетті ақпаратты тауып, коммуникативтік жағдаятқа сай, көтерілген басты мәселені анықтаңыз және өзіндік көзқарасыңызды жан-жақты тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз, астарлы ойды анықтаңыз. 1-мәтін
Табиғи ресурстарды қорғау және альтернативті энергия
Табиғи ресурстар олардың қолдану саласына қарай өндірістік, денсаулықты сақтауға қажетті, ғылыми, эстетикалық деп бөлінеді. Табиғи ресурстары сарқылмайтын және сарқылатын болып екіге бөлінеді. Сарқылмайтын қорлар а тәуелсіз болып келеді. Соның бірі – су. Сондықтан оның қоры үздіксіз айналымға түсіп, қалпына келіп отыр.
Сарқылатын қорлар өз кезегінде қалпына келетін және қалпына келмейтін деп жіктеледі. Мысалы, қазба байлықтар, мұнай, көмір қорлары қалпына келмейтін байлық көзіне жатады.
Адамзаттың күн көрісі мен тіршілік етуіне қажетгі заттар және табиғатта кездесетін жаратылыс дүниелері табиғи ресурстар деп аталады. Табиғи ресурстарды пайдалану нәтижесінде, адамзат азық-түлік, киім-кешек тұрмыс қажетін өтеуге керекті заттар, жанаржағар майлар және өнеркәсіпке қажетті шикізаттарды алады.
Қалпына келетін қорлар да адамның ақыл-ойына тәуелді болады. Олар – топырақ, өсімдік пен жануарлар әлемі. Табиғат пайдалану қоғамдық өндірістің ерекше саласы ретінде табиғат байлығын кешенді үнемдеп пайдалану арқылы қоғамның материалдық қажетін өтеуге және табиғи ортаға өндірістің зиянды әсерін болдырмауға бағытталған.
Табиғат байлығын тиімді пайдалану өндірістің дамуын қамтамасыз етіп қана қоймай, табиғи ортаның тазалығын, оның қалпына келетін қорын молайту және табиғи ортаның тепетеңдігін сақтау болып табылады.
> Толғау - қазақ, қарақалпақ, ноғай халықтарының ауызша поэзиясында кең тараған жанр. Толғау тектес сөз үлгілерін қырғыздар "санатна-сыятырлар", құмықтар "ойлу йырлар", башқұрттар "қобайыр" деп атайды.
> Ақтамберді Сарыұлының тарихтағы ерліктері:
“Он екіде аттанып, қылыш ілдім білекке” дегеніне қарағанда күреске ерте араласқан жауынгер жырау санатына жатады. Тұрмыстың қыр-сырын, отбасы, елдік, ерлік, жер мәселелерін жырларында жақсы бейнелейді. Қысқа нақыл, шешен сөздердің шебері. 1742 жылы Орта жүз ру басшыларының Орынборда ант беру жиналысына өкіл болды. 1738 — 1752 жылдары қазақ-қалмақтың қанды қақтығыстарының барлығына дерлік қатысқан. “Ақтабан шұбырынды” оқиғасының зұлмат қан кешуін бастан өткерген. Ес білгеннен бастап 70 жыл бойы ат үстінен түспей, елі мен жерін қорғаған қас батыр, айтулы шешен, қабырғалы би, атақты жырау. Қазақ жауынгерлерінің азаттық, құлдық жөніндегі түсініктері, көшпелі халықтың тыныс-тіршілігі, болашаққа деген сенімі, адалдық-жауыздық, қиянат, әділетсіздік хақындағы таным-түсініктері Ақтамберді талғамынан өтіп жыр-толғауға айналған.
> себебі ол жауынгер-жырау санатына жатады. сондықтан халық оны Ақтамберді жырау деп атап кеткен.
2-тапсырма.Төмендегі берілген сұрақтар бойынша диалог құрыңдар.
Сұрақтарға қысқа жауап беріңдер.
-Қазақстанның болашағы кім?
: Қазақстанның болашағы бүгінгі жас ұрпақ.
-Қазақстан өз егемендігін қашан жариялады?
-1991 жылғы 16—желтоқсанда «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық заңы қабылданды.
-Қазір Қазақстан қандай мемлекет?
-Қазір Қазақстан тәуелсіз мемлекет.
-Біздің міндетіміз қандай?
-Сабақ оқу, ата-анамызға көмек беру
-Біз не үшін қызмет етеміз?
-Біздің еліміз Ұлы және ақылды болу үшін.
-Біз Қазақстанның болашағына қалай үлес қоса аламыз?
-Барлығы жақсы оқып,қоршаған адамдарға немесе жануарларға, планетамызға көмектесу керек.
-Қазіргі жастардың қызығушылығы неде?
-Оларды өз және қоршаған адамдарды жеңілдету үшін жаңа гаджеттер қызықтырады.
-Қазіргі жастар үшін ең басты құндылық қандай?
-Бұл олардың гаджеттері,оқу және өмірдегі өз мансабы.
3-тапсырма. Берілген сөздерді пайдаланып, өз елің туралы
шағын әңгіме құрастырыңдар. Составьте предложение
Болашақ, ұрпақ, тәуелсіз, Қазақстан, егеменді, саясат,
экономика, бейбіт, ел, мәртебе, әлемдік, Елорда, гүлдену.
1991жылы Қазақстан егемендік алды. Біз-тәуелсіз елдің ұрпақтарымыз. Қазақстан-бейбіт ел. Елбасының эконмика мен саясат саласындағы жасаған еңбектерінің нәтижесінде еліміздің әлемдік деңгейде мәртебесі артты.
Елордамыз Астана қаласы жылдан жылға гүлденіп,көркейіп келеді.Мен өз елімді жақсы көремін.
Объяснение: