1. Мәселелердің деңгейіне сәйкестігін анықта. Ғаламшар атмосферасында
көмірқышқыл газы үлесінің
артуы
Ғаламдық
Іле өзені сағасы-
ның құрғауы
Ұлттық
Семей полигоны аумағындағы
мәселелер
Қалалар ауасының
ластануы
Жергілікті
Адамдар мекені жанындағы
қоқыс үйінділері
4) Мақал - мәтелдерді ойлап табу дәстүрі нақты ережелерге бағынбайды, белгілі бір уақыт пен орынға байланысты емес. Филолог Нысанбек Тұрекұл мақал - мәтелдердің мақсатын түсіндіреді:
"Мақалдар (мақал – мәтелдер) - бұл аяқталған ойды білдіретін ашық және айқын мазмұнмен қысқаша поэтикалық сөздер. Олар қазақ халқының тұрмысы мен еңбек өмірінен пайда болды. Қазақ мақал-мәтелдері-бұл екі, үш және төртбұрыш.
Еңбек ерлікке жетеді,
Ерлік елге жеткізіледі.
Еңбек жеткізеді, ерлік,
Ерлік-ел бірлігіне дейін.
Бұл мақалдарда бейнелі мағыналар жоқ. Барлығы қарапайым және анық.
Мәтелдер (мақал-мәтелдер) тікелей қатысты емес маңызы бар. Оларда барлығы басқаша, бейнелі, әдемі. Мақал өзі мағынаны табу, оны табу, нақты тұжырым жасамайды.
Көбінесе мақалдарда параллель қайталаулар бар. Міне, кейбіреулердің мағынасы: "Ер мойнында қылқан тірімес" (жас арқанның мойынында). Бұл дегеніміз, қарыз қайтарылатын болады, ол іс жүзінде пайдалы.
"Ала қойды қырықққан көп жүн жинай алмас" (көп жүнді жинамайды). Бұл өрнек келесідей болуы мүмкін: кез келген істе жартысы болмауы керек".
«Жерұйық» дегенде біріншіден, құтты мекен ойға оралады, ол қазақ халқының тарихында Асан қайғының философиясымен тығыз байланысты. Себебі, Асан қайғы жел маясына мініп халқына Жерұйық іздейді. Сонда «жерұйық» дегеніміз қандай жер және бүгінгі заманда қазақ халқы өз жерұйығын тапты ма деген сауалдарға жауап іздеу кезек күттірмес мәселе. Орхон-Енисей руникалық жазбаларын негізге ала отырып және оларды археологиялық, этнографиялық, мифологиялық деректермен толықтыра отырып, көне түркілердің дүниетаным түсінігін және олардың космогониялық танымын анықтауға негіз бар. ҚР Президенті, Елбасы Н.Ә. Назарбаев өзінің «Тарих толқынында» атты кітабында: «Бұдан 1,5 мың жыл бұрынғы ғұн нәсілдері – түркілер – Ашина руының түркілері – Ордос алабынан ауған жүнді тайпаларының ежелгі ақсүйек әулиетінен тараған ұрпақтар.