1– билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. киіз үйдің алдына құдайы қонақ келді. «үйдің ішінде біреулер бар ма екен? » деп ойлады. үйдің төбесінен шыққан түтінді көріп, ағаштың жанындағы қазыққа атын байлады. үй иесі есіктің алдына шықты да, «ассалаумағалейкүм! төрге шығыңыз! құдайы қонақ болыңыз! » деп қуанып қалды. «қазақтар – қонақжай халық» тақырыбы бойынша әңгімелеңіз. 1-тапсырмада берілген мәтіннен асты сызылған сөздерді көшіріп жазыңыз. олармен сөйлемдер құрастырыңыз. көмекші есімдер туралы айтыңыз. 2 – билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. менің отбасымда қолөнермен айналысатын бар. олар – әжем мен әкем. әжем 70 жасқа келсе де, ине мен жібін қолынан тастамайды. ол қошқармүйіз, түйетабан, өркеш сияқты ою-өрнектерді әдемі етіп жасайды. біздің үйдегі көрпелер мен жастықтар әжемнің қолымен жасалған. ал әкем зергерлік бұйымдар жасайды. ұлттық өнерді жатқан өз отбасымды мақтан етемін. м.мақатаевтың «үш бақытым» өлеңін жатқа айтыңыз. 1-тапсырмада берілген мәтіннен асты сызылған сөздерді көшіріп жазыңыз. оларды құрамына қарай талдаңыз. 3 – билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. қазақ халқы танымаса да, «құдайы қонақпын» деген қарсы алады. жолаушы кез-келген үйге келіп, қонақ бола берген. қазақтар «қонақпен бірге құт, береке келеді, қонақты қусаң, отбасынан құт, береке қашады» деп есептейді. қонақ күту – қазақ халқының ең жауапты ісі. қонақтарға қымыз, шұбат береді. содан кейін арнайы мал сойып, ет асады. бесбармақ, қуырдақ, бауырсақ пісіріп, әнші-күйшілерді шақырып, көңілін көтереді. «қазақ халқы – қонақжай халық» деп бекер айтылмаған. «қазақ отбасында» тақырыбына әңгіме құрап айтыңыз. көмекші есімдерге мысал келтіріп, олармен сөйлемдер құрастырыңыз. 4 – билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. сәби қаз тұрғаннан кейін тез жүріп кетсін деген тілекпен той жасалады. ол үшін арнайы ала жіп, көк шөп және тоқ ішек немесе сүрленген қазы дайындалады. «біреуге жамандық жасамасын»деген тілекпен ң аяғын ала жіппен орап, сосын жіпті кеседі. «көк шөптей өсіп, ұрпағы көп, өзі сымбатты болсын» деген тілекпен көк шөппен кеседі. «бай, қуатты болсын» деген тілекпен тоқ ішекпен немесе қазымен кеседі. «менің отбасым»тақырыбы бойынша әңгімелеңіз. берілген сөйлемге синтаксистік талдау жасаңыз: біздің ә.қастеевтің өнер мұражайына барғымыз келеді. 5 билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. қазақстанда бейнелеу өнерінің кәсіби шеберлігін дайындайтын студия 1920 жылы ұйымдастырылды. онда н.г. хлудов, н.антонов және мүсінші а.с.пономарев сабақ берді. хх ғасырдың 20 – 30 жылдары қазақ бейнелеу өнері шеберлері алғашқы туындыларын көрсетті. жас суретшілер кескіндеме мен графиканың кәсіптік шеберлігін меңгерді. 1928 жылы семей қаласында бейнелеу өнері шығармаларының алғашқы көрмесі ұйымдастырылды. «сурет галереясында» тақырыбы бойынша әңгімелеңіз. берілген сөздерге морфологиялық талдау жасаңыз: суретшілер, көрме 6 билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. әбілхан қастеев 1904 жылы қазіргі алматы облысы, панфилов ауданы, шежін ауылында дүниеге келген. кезінде тау бөктерінде қой жайып жүріп, саздан, ағаштан түрлі мүсіндер жасаумен әуестенген. 1929 жылы алматыдағы н.г. хлудовтың көркемсурет студиясында оқиды. көптеген халықаралық, бүкілодақтық, республикалық және қалалық көрмелерге қ, өз туындыларымен таныстырады. бүгінде қр-ның ұлттық өнер мұражайы ә.қастеевтің есімімен аталады. «әбілхан қастеевтің туындылары» тақырыбы бойынша әңгімелеңіз. қалау райдың жұрнақтарын пайдаланып, берілген етістіктермен сөйлемдер құрастырыңыз: үлес қосу, сурет салу, көрмеге қатысу 7 билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтінде кімнің картинасы туралы айтылғанын анықтаңыз. бұл картинада қазақтың кең даласы бейнеленген. қызылды-жасылды гүлдерге толы биік таулардың арасына салынған шойын жолдың жанында көп. ақ жаулықты аналар бірге ғажайып отарбаға таңданып қарайды. атқа мінген ер шойын жолдың бойында отарбаны тамашалап тұр. бұл – қазақ даласынан өтетін түрксіб темір жолы мен алғашқы пойыздың келуі бейнеленген тамаша картина. «менің қазақстаным» тақырыбы бойынша әңгімелеңіз. қалау райдың жасалуын түсіндіріңіз. мысал келтіріп, сөйлем құрастырыңыз. 8 билет оқыңыз. мәтінге ат қойыңыз. мәтін мазмұны бойынша үш сұрақ құрастырыңыз. қазақ жері – кең өлке. ұлыбритания, франция, германия, испания, австрия, голландия, дания сияқты елдердің бәрі қазақ жеріне сыйып кетеді. қазақстан солтүстікте және солтүстік-шығысында ресеймен, оңтүстік-шығысында қытай халық республикасымен, монғол халық республикасымен, оңтүстігінде қырғызстан, өзбекстан, түркіменстанмен, ал батысында каспий теңізі арқылы әзірбайжанмен шектеседі. отан туралы бес мақалды жатқа айтыңыз. мәтіндегі (1-сұрақ) асты сызылған сөйлемге синтаксис
заповедники казахстаназаповедник «аксу-джабаглы» занимает площадь 128118 га в пределах южно-казахстанской и жамбылской областей на стыке границ казахстана с узбекистаном и кыргызстаном. основная территория аксу-джабаглы занимает западную часть хребта таласский алатау и крайнюю северо-восточную ветвь угамского хребта в интервале высот 1100-4200 м над уровнем моря.
заповедники казахстаназаповедник «алма-атинский» - создан 15 мая 1931 г. как мало-алма-атинский с площадью в 15000 га. в 1935 г. после увеличения его площади до 40000 га, а затем до 856680 га, он стал именоваться алма-атинским и, кроме бассейна малой алмаатинки, включал уже жаланашскую и согетинскую долины с прилегающими горами. однако в 1939 г. началась передача отдельных участков его территории различным организациям, а в 1951 г. заповедник был ликвидирован. только 31 июля 1961 г. постановлением совета министров казахской сср № 524 заповедник восстановили, но уже на территории чиликской, табанкарагайской и таучиликской лесных дач. через три года, в 1964 г., его перенесли на современную территорию - в бассейн рек иссык и талгар. в настоящее время заповедник занимает площадь 71 700 га. центральная усадьба находится в г. талгар в 25 км от г. алматы.
заповедники казахстаназаповедник «алакольский». первоначально площадь заповедника составляла 12520 гектаров, затем она была увеличена до 20743 гектаров. в настоящее время в него входят два участка: дельта р. тентек (17423 га) и острова оз. алаколь (3320 га). вокруг первого участка создана двухкилометровая охранная зона площадью 21547 га. вокруг заповедных островов — улькен аралтобе, средний и кишкене аралтобе, также установлена двухкилометровая буферная зона площадью 5130 га, в пределах которой запрещены охота, рыболовство, стоянка катеров, лодок и других плавательных средств. алаколь-сасыккольская система озер занимает пустынную впадину между горными системами джунгарского алатау и тарбагатая в юго-восточной части казахстана. в центре впадины находится система крупных озер: сасыкколь, кошкарколь, уялы, алаколь, жаланашколь.
заповедники казахстаназаповедник «барсакельмес» общая площадь заповедной территории составляет 105879 га, а буферной зоны - 54947 га. в административном отношении заповедник расположен в аральском районе кызылординской области в 300 км на юго-запад от г. аральск и в 210 км на запад от г. казалинск.
заповедники казахстаназаповедник «западно-алтайский» занимает площадь 56078 га у северо-восточной границы восточно-казахстанской области на территории двух административных районов: риддерского (ранее лениногорского) и зыряновского. основные горные хребты: линейский, коксинский, ивановский и ульбинский, не достигают больших высот и имеют рельеф эрозионного характера. тектонические формы определяют наиболее крупные черты современной орографии. сложная геологическая своими истоками уходит в далекое прошлое. еще в докембрии и нижнем палеозое в результате тектонических движений был заложен складчатой горной страны, окончательно оформившейся во время герцинской складчатости. ледниковые формы рельефа не имеют универсального значения для всей территории алтая, но в ряде районов определяют специфику строения поверхности. водно-эрозионные формы рельефа распространены повсеместно, и наиболее развиты в области среднегорий. уникальные образования - гранитные останцы линейского белка - один из оригинальных геологических памятников минувших эпох. в строении территории заповедника принимают участие изверженные породы пермского и девонского периодов, а также самые молодые четвертичные образования.
заповедники казахстаназаповедник «каратауский» расположен туркестанском районе южно-казахстанской области. центральная усадьба заповедника находится в г. кентау. общая площадь 34,3 га. ерритория резервата занимает южный склон центральной наиболее высокой части хребта каратау (г. бессаз - 2167 м над уровнем моря). рельеф местности среднегорный, четко отграниченные узкие гребни отрогов несут слабо развитые поверхности выравнивания. только у северной границы заповедника расположено обширное нагорное плато бессаз.
заповедники казахстаназаповедник «кургальджинский» кургальджинский заповедник в современных границах занимает около 2600 кв.км самой низкой части тенгиз-кургальджинской впадины, куда стекают основные реки между казахским мелкосопочником и кокчетавской возвышенностью. рельеф здесь выровненный, к западу и югу от тенгиза слегка всхолмленный. абсолютные высоты впадины 304-420 м над уровнем моря. в заповедник включены два огромных озера, являющиеся конечным пунктом медленно несущей свои воды реки нура. как и другие озера центрального и северного казахстана, они имеют циклическое наполнение (уровень воды в них значительно колеблется в зависимости от сезона) и многолетние колебания. из-за этого мелководные озера год от года чрезвычайно различаются по размерам, форме и рисунку береговой линии.