дам 20Б
Текстны укыгыз һәм биремнәрне үтәгез.
1) Борын заманда табигать патшасы чәчәкләр арасында хәбәр тараткан:
2) – Озакламый яз җитә. 3) Сезнең арагыздагы иң матур чәчәккә Җир өстендә тантана итү, кешеләрне беренче булып куандыру мөмкинлеге бирәчәкмен, – дигән.
4) Чәчәкләр арасында бәхәс купкан. 5) Һәркайсы иң беренче булырга теләгән.
6) – Мин барыгыздан да матуррак. 7) Мин язның беренче чәчәге булырга тиеш! – дигән ромашка. – 8) Минеке кебек ак таҗлар кайсыгызда бар соң?
9)Кыңгырау чәчәк аның белән килешмәгән:
10) – Мин бер чыңласам, бөтен дөнья ямьгә күмелә. 11) Беренчелек миңа булырга тиеш! – дигән.
12) Бәхәскә башкалар да кушылган. 13) Бер-берсен тыңлап та тормыйча, үзләрен мактаганнар. 14) Умырзая гына бер читтә басып торган, бәхәсләргә кушылмаган.
15) – Әйе, сез барыгыз да матурлар, кирәклеләр икәнсез. 16) Ләкин тыйнаклык – ул үзе иң зур матурлык. 17) Арагыздагы тыйнак умырзаяны мин язның беренче чәчәге итеп билгелим, – дигән табигать патшасы.
18) Менә шул көннән бирле, җир өстендә карлар эреп беткәнче үк умырзая шытып чыга. 19) Үзенең тыйнаклыгы һәм матурлыгы белән кешеләрне куандыра. (Вакытлы матбугаттан)
1. Исем нәрсәләр белән төрләнә?
А) килеш, тартым, дәрәҗә
Б) килеш, тартым, сан
В) килеш, сан, барлык-юклык
2. “Авылыбызның ямен, суы тәмен беләм” җөмләсендә ничә исем тартым белән төрләнгән?
А) дүрт исем тартым белән төрләнгән
Б) ике исем тартым белән төрләнгән
В) тартымлы исемнәр юк
3. Синоним сыйфатлар булган рәтне билгеләгез.
А) карт, яшь, чибәр
Б) матур, кызыл, түгәрәк
В) шатлыклы, сөенечле, куанычлы
4. Рәвеш ясаучы кушымчалар:
А) –ча/-чә, -дай/-дәй, -тай/-тәй
Б) –лы/-ле, -сыз/-сез
В) –ган/-гән, -ды/-де, -ачак/-әчәк
5. Сәбәп-максат рәвешләрен билгеләгез.
А) югары, ерак, озак
Б) тиккә, бушка, юри
В) бертавыштан, быел, хәзер
6. Сан төркемчәләре ничә?
А) биш
Б) алты
В) җиде
7. Билгесезлек алмашлыкларын күрсәтегез.
А) һичкем, бернәрсә, берни
Б) минеке, аныкы, безнеке
В) әллә кем, әллә ни, кемдер
8. Кайсы кушымчалар шарт фигыльнеке?
А) –са/-сә
Б) –учы/-үче
В) –ган/-гән
9. Кайсы рәттәге җөмләдә аваз ияртеме бар?
А) Арагыздагы тыйнак умырзаяны мин язның беренче чәчәге итеп билгелим, – дигән табигать патшасы.
Б) Хәтирә кайнап торган ак самоварын лык итеп өстәлгә кертеп утыртты (А. Гыйләҗев).
В) Минеке кебек ак таҗлар кайсыгызда бар соң?
10. Теркәгеч булган җөмләне билгеләгез.
А) Бер-берсен тыңлап та тормыйча, үзләрен мактаганнар.
Б) – Әйе, сез барыгыз да матурлар, кирәклеләр икәнсез.
В) Үзенең тыйнаклыгы һәм матурлыгы белән кешеләрне куандыра.
2нче бүлек
11. 5 нче җөмләдәге санның төркемчәсен языгыз.
12. 15-17нче җөмләләрдән ясалма исемнәрне язып алыгыз.
13. 4-8нче җөмләләрдән чагыштыру дәрәҗәсендәге сыйфат булган җөмләнең номерын билгеләгез.
14. 10 нчы җөмләдәге калын хәрефләр белән бирелгән фигыльнең төркемчәсен языгыз.
15. 1-3нче җөмләләрдән бәйлек сүзне табып языгыз.
16. 4-7нче җөмләләрдән хәбәрлек сүзне табып языгыз.
Зерттеудің бірінші кезеңі әр түрлі дереккөздерден (мәтін, сөздік, дискурс т.с.с) материал жинаудан, құраудан басталады. Зерттеуге қажетті материалды (сөз, сөз тіркесі, сөйлем т.с.с.), авторын, дереккөзді және басылымның бетін көрсетіп жеке карточка жазып алу ұсынылады. Карточканың төменгі оң жағында бұл мысалдар зерттеу жұмысының қай тарауында немесе бөлімінде қолданылатыны көрсетіледі. Егер де жоспар бойынша бар болса, осы кезеңде тәжірибеге дайындық және оны жүргізу басталады: тест, анкета жұмыстарын жасау, интервьюге сұрақ дайындау т.с.с. Алынған нәтижелерге қорытынды жасалып, ол қорытынды жұмыстың мәтінінде қолданылады.
Екінші кезең жинаған материалды жүйелеу. Жиналған материалды біріктіретін белгілері бойынша класстарға, топтарға бөлу, жүйелеу. Зерттеу жұмысының дұрыс және дәл болуы үшін осы кезеңде біз қарастырып кеткен лингвистикалық зерттеулердің зерттеу мақсатына сай келетін әдіс-тәсілдерін (номографиялық, идеографиялық және эксперименталды әдістер) таңдап қолдану қажет.
Үшінші кезең ғылыми жұмысты жазу кезеңі, яғни зерттеу мәліметтерін топтап қорыту кезеңі. Осы кезеңде қолжазба жеке тарауларға, бөлімдерге бөлінеді.
Әр тараудан кейін кіріспеде анықталған зерттеу жұмысының мақсат-міндеттеріне сәйкес алынған зерттеу нәтижесі бойынша қысқаша тұжырымдар беріледі. Зерттеу жұмысының соңында жалпы жұмыс бойынша қорытынды жасалады. Қорытындыда тараулардағы тұжырымдар талданып қорытынды жасалады, зерттеу жұмысының мақсаты бойынша қойылған мақсатқа жету үшін жасалған әр жұмысқа, шешілген мәселелерге толық мәлімет беріледі. Қорытындының соңында қарастырылатын мәселе бойынша зерттеу жұмысының келешектегі бағыт-бағдары беріледі.
Жасалған зерттеу жұмысы талаптарға сәйкес рәсімделіп, қысқартылған сөздер тізімінен, қолданылған әдебиет тізімінен, бар болса қосымшадан тұрады.
Ткань (лат. textus, греч. histós[1]) — совокупность клеток и межклеточного вещества, объединённых общим или межстанционным[неизвестный термин] происхождением, строением и выполняемыми функциями. Строение тканей живых организмов изучает наука гистология. Совокупность различных и взаимодействующих тканей образуют органы[2].
Ткань
Ткани животных сгруппированы по четырём основным типам: соединительные, мышечные, нервные и эпителиальные. Хотя все эуметазои (за исключением Porifera) в целом может считаться содержащим четыре типа тканей, проявления этих тканей могут различаться в зависимости от типа организма. Например, происхождение клеток, входящих в определённый тип ткани, может различаться в зависимости от классификации животных[1].
Эпителий у всех птиц и животных получается из эктодермы и эндодермы, с небольшим вкладом мезодермы, образуя эндотелий, специализированный тип эпителия, составляющий кровеносную систему. Напротив, истинная эпителиальная ткань присутствует только в одном слое клеток, удерживаемых вместе через закрытые соединения, называемые плотными контактами, создавая избирательно проницаемый барьер. Эта ткань покрывает все поверхности организма, контактирующие с внешней средой, такие как кожа, дыхательные пути и желудочно-кишечный тракт. Он выполняет функции защиты, секреции, поглощения и отделен от других тканей нижней части базальной пластинкой[3].