ответ:Топырақтың шөлейттенуі орын алатын көптеген себептер бар. Кейбіреулері табиғи сипатқа ие, себебі табиғи құбылыстардың салдарынан пайда болады,алайда себептердің көпшілігі антропогендік қызметпен байланысты.
Топырақтың шөлейттенуіне әкелетін ең өзекті себептерді қарастырайық:
Су ресурстарының жетіспеушілігі. Құрғақшылық ауа температурасының жоғарылауы кезінде атмосфералық жауын-шашынның ауытқуы салдарынан орын алуы мүмкін. Су ресурстарының тапшылығы су қоймаларының қашықтығына байланысты, сондықтан Жер жеткіліксіз ылғал алады;
Су ресурстарының жетіспеушілігі. Егер ауа температурасы жоғарыласа, ылғалдың булануы артты, ал жауын-шашын азайған болса, климаттың аридизациясы болады;
gumidny-Klimat ағаш кесу. Егер орман алқаптары жойылса, топырақ су және жел эрозиясынан қорғалмаған болады. Сондай-ақ, топырақ ылғалдың ең аз мөлшерін алады;
Кесу деревьевПерепас мал. Жануарларды ұстайтын аумақ өте тез өсімдікті жоғалтады, ал жер жеткілікті ылғал алмайды. Экожүйенің өзгеруі нәтижесінде шөлейттену болады;
Мал өлімін жою. Мысалы, улы және улы заттарды жұқтырудан флора бірден жоғалса, топырақ күшті сарқылады;
Биологиялық гибельнедостаталық дренаждау. Бұл дренаж жүйесін бұзу, жасанды немесе табиғи;
Топырақтың тұздануы. Жер асты суларының әсерінен, ауыл шаруашылығы қызметіндегі тұздардың теңгерімінің бұзылуынан немесе жерді өңдеу технологиясының ауысуынан осындай проблема орын алады;
Жер асты суларының деңгейін төмендету. Егер жер асты сулары жерді қоректендіруді тоқтатса, онда көп ұзамай ол құнарлылығын жоғалтады;
Мелиоративтік жұмыстарды тоқтату. Егер жерді суландырмаса, онда ылғалдың жетіспеуінен шөлейттену болады;
Шөлейттенуге әкеп соғатын топырақтың өзгеруі орын алатын басқа да себептер бар.
Шөлейттену түрлері
Топырақтың өзгеруін тудыратын себептерге байланысты шөлейттенудің бірнеше түрін бөліп көрсетуге болады. Біріншіден, бұл тұздау. Ол бастапқы немесе қайталама болуы мүмкін, тұз табиғи жолмен топырақта жиналған кезде немесе климат, су режимі жағдайларының күрт өзгеруіне байланысты.
Екіншіден, жердің өзгеруі-бұл дефорестизация, яғни орманды кесу және өсімдіктерді жою салдарынан топырақтың өзгеруі. Үшіншіден, жайылымдардың құлдырауы орын алады, бұл сондай-ақ шөлейттену түрі болып табылады. Төртіншіден, теңіз түбін құрғату, судың деңгейі мен түбіне айтарлықтай түсіп, Судан айырылған жағдайда құрлық болады.
Шөлейттенуді анықтау
Шөлейттену бірқатар индикаторлар бойынша анықталады. Бұл топырақтың тұздануын және ағаштардың тығыздығын, түбін құрғату алаңын өлшеу және топырақты баптау. Индикаторларды таңдау шөлейттену түріне тікелей байланысты. Әрбір нұсқа үшін жердің шөлейттену дәрежесін анықтауға болатын өз шкаласы бар.
Осылайша, топырақтың шөлейттенуі-бұл қазіргі заманның өзекті экологиялық проблемасы. Әрине, бізге көптеген мыңжылдықтар бұрын пайда болған планетада көптеген шөлдер белгілі. Егер шаралар қабылдамаса, онда біз көп ұзамай планетаның барлық континенттері шөл далалармен жабылып, өмір сүру мүмкін емес болатынына тәуекел етеміз. Адамдардың ауылшаруашылық және өнеркәсіптік белсенділігі неғұрлым қарқынды болған сайын, соғұрлым шөлейттену тез болады. Планетада қанша жылдан кейін жаңа шөл пайда болады.
ответ:Топырақтың шөлейттенуі орын алатын көптеген себептер бар. Кейбіреулері табиғи сипатқа ие, себебі табиғи құбылыстардың салдарынан пайда болады,алайда себептердің көпшілігі антропогендік қызметпен байланысты.
Топырақтың шөлейттенуіне әкелетін ең өзекті себептерді қарастырайық:
Су ресурстарының жетіспеушілігі. Құрғақшылық ауа температурасының жоғарылауы кезінде атмосфералық жауын-шашынның ауытқуы салдарынан орын алуы мүмкін. Су ресурстарының тапшылығы су қоймаларының қашықтығына байланысты, сондықтан Жер жеткіліксіз ылғал алады;
Су ресурстарының жетіспеушілігі. Егер ауа температурасы жоғарыласа, ылғалдың булануы артты, ал жауын-шашын азайған болса, климаттың аридизациясы болады;
gumidny-Klimat ағаш кесу. Егер орман алқаптары жойылса, топырақ су және жел эрозиясынан қорғалмаған болады. Сондай-ақ, топырақ ылғалдың ең аз мөлшерін алады;
Кесу деревьевПерепас мал. Жануарларды ұстайтын аумақ өте тез өсімдікті жоғалтады, ал жер жеткілікті ылғал алмайды. Экожүйенің өзгеруі нәтижесінде шөлейттену болады;
Мал өлімін жою. Мысалы, улы және улы заттарды жұқтырудан флора бірден жоғалса, топырақ күшті сарқылады;
Биологиялық гибельнедостаталық дренаждау. Бұл дренаж жүйесін бұзу, жасанды немесе табиғи;
Топырақтың тұздануы. Жер асты суларының әсерінен, ауыл шаруашылығы қызметіндегі тұздардың теңгерімінің бұзылуынан немесе жерді өңдеу технологиясының ауысуынан осындай проблема орын алады;
Жер асты суларының деңгейін төмендету. Егер жер асты сулары жерді қоректендіруді тоқтатса, онда көп ұзамай ол құнарлылығын жоғалтады;
Мелиоративтік жұмыстарды тоқтату. Егер жерді суландырмаса, онда ылғалдың жетіспеуінен шөлейттену болады;
Шөлейттенуге әкеп соғатын топырақтың өзгеруі орын алатын басқа да себептер бар.
Шөлейттену түрлері
Топырақтың өзгеруін тудыратын себептерге байланысты шөлейттенудің бірнеше түрін бөліп көрсетуге болады. Біріншіден, бұл тұздау. Ол бастапқы немесе қайталама болуы мүмкін, тұз табиғи жолмен топырақта жиналған кезде немесе климат, су режимі жағдайларының күрт өзгеруіне байланысты.
Екіншіден, жердің өзгеруі-бұл дефорестизация, яғни орманды кесу және өсімдіктерді жою салдарынан топырақтың өзгеруі. Үшіншіден, жайылымдардың құлдырауы орын алады, бұл сондай-ақ шөлейттену түрі болып табылады. Төртіншіден, теңіз түбін құрғату, судың деңгейі мен түбіне айтарлықтай түсіп, Судан айырылған жағдайда құрлық болады.
Шөлейттенуді анықтау
Шөлейттену бірқатар индикаторлар бойынша анықталады. Бұл топырақтың тұздануын және ағаштардың тығыздығын, түбін құрғату алаңын өлшеу және топырақты баптау. Индикаторларды таңдау шөлейттену түріне тікелей байланысты. Әрбір нұсқа үшін жердің шөлейттену дәрежесін анықтауға болатын өз шкаласы бар.
Осылайша, топырақтың шөлейттенуі-бұл қазіргі заманның өзекті экологиялық проблемасы. Әрине, бізге көптеген мыңжылдықтар бұрын пайда болған планетада көптеген шөлдер белгілі. Егер шаралар қабылдамаса, онда біз көп ұзамай планетаның барлық континенттері шөл далалармен жабылып, өмір сүру мүмкін емес болатынына тәуекел етеміз. Адамдардың ауылшаруашылық және өнеркәсіптік белсенділігі неғұрлым қарқынды болған сайын, соғұрлым шөлейттену тез болады. Планетада қанша жылдан кейін жаңа шөл пайда болады.
Объяснение: