с тестом
А.1. Адзначце нумары сказаў, у якіх ёсць і прыназоўнік, і злучнік, і часціца.
1) О, ляціце, журавы, ляціце сваёй млечнай дарогай, вясёлай і шумнай, як крыгаход.
2) Вось бацькоўскі домік з высокім ганкам, а за домікам – садок.
3) Шум лесу – гэта песні дрэў, а дрэвы пяюць і ў бязветранасць.
4) Саша стаяла на беразе і ўзіралася ў зарэчную цемру.
А. 2. Якія марфалагічныя прыметы ўласцівы злучнікам? Адзначце нумары правільных адказаў.
1) вытворныя ці невытворныя ці састаўныя;
3) адзіночныя, паўторныя або парныя складаныя або састаўныя;
5) злучальныя або падпарадкавальныя.
А.3. Адзначце нумары словазлучэнняў, дзе прыназоўнікі пішуцца асобна.
1) імкнуцца (да) волі;
2) (да) волі вялікі будынак;
3) прыехаць (у) ночы;
4) (у) ночы зімовыя.
А. 4. Адзначце нумары сказаў, у якіх на месцы пропуску трэба ставіць коску.
1) Ужо развіднела _ але сонца хавалася яшчэ за лесам.
2) Плыве чорная ноч над зямлёй _ ды губляе зоры.
3) Снег закрыў рэчку так _ што і берагоў не відаць.
4) У садку некалькі яблынь, адна _ ці дзве грушы, а то ўсё вішні ды слівы.
А. 5. Адзначце нумары словазлучэнняў, у якіх часціца пішацца асобна.
1) зноў (такі);
2) усё (ж) такі зразумеў;
3) пакуль (што) не змог;
4) (што) лета прыязджаў.
А. 6. Адзначце нумары словазлучэнняў, у якіх трэба пісаць часціцу бы.
1) нядрэнна было …;
2) знайшлі … дарогу;
3) як … там ні было;
4) сказаў … ты яму.
А. 7. Адзначце нумары сказаў, дзе на месцы пропуску трэба пісаць часціцу не.
1) Чаго сабе … хочаш, таго другому … зыч.
2) Дзе я толькі … быў!
3) Не чуў … слова.
4) Няма над возерам … ластавак, … чаек.
А. 8. Адзначце нумары сказаў, дзе часціца не пішацца асобна са словамі.
1) Нішто (не) парушае чароўнай цішыні.
2) (Не) спадзявана абрушылася вясна на горад яркім і шчодрым сонцам.
3) Вячэрняе сонца, ідучы на спачын, залівала роўным, (не) яркім святлом
гарадскі парк.
4) Гнёзды журавы робяць на верхавых, (не) зарослых кустамі балотах.
А. 9. Адзначце нумары слоў, якія пішуцца з часціцамі праз злучок.
1) зараз (жа) адказаў;
2) даволі (такі) прыгожы;
3) так (то) яно так;
4) амаль (што) чужы.
А. 10. Адзначце сказы, дзе перад злучнікам не ставіцца коска.
1) Малы жук ды вялікі гук.
2) Цягнула свежасцю блізкага ручая ці крыніцы.
3) Танцавалі і спявалі пад вясёлы звон цымбалаў.
4) Дзеці спяць і птушкі спяць.
5) Рыбка ў рацэ ды не ў руцэ.
В. 1. Запішыце назву часціны мовы, азначэнне якой прыведзена ніжэй.
Службовая часціна мовы, якая выражае розныя дадатковыя адценні значэння слоў, словазлучэнняў і сказаў або служыць для ўтварэння формаў слоў – ладоў дзеясловаў.
Жэня вельмі мілая дзяўчынка. Яна сімпатычная знешне: светла-русыя валасы, блакітныя вочы і пухленькія шчочкі. І ў яе анёльскі характар: яна ніколі не капрызіць і заўсёды стараецца з усімі ўсім падзяліцца. Жэня паслухмяная. Калі мама сказала, што нешта рабіць нельга, яна ніколі гэтага не зробіць.
Нягледзячы на свой юны ўзрост, яна ўжо ведае, што маме трэба дапамагаць. Праўда, сіл у яе пакуль хапае толькі на тое, каб выцерці пыл з невысокіх прадметаў ды патрымаць савок, калі мама падмятае. Але шмат вы ведаеце пяцігадовых дзяцей, якія хоць гэта робяць?
Жэня яшчэ, вядома, не ходзіць у школу, але яна вельмі любіць вучыцца. Мама навучыла яе чытаць, і яна з задавальненнем гартае кніжкі. Праўда, пакуль стараецца выбіраць тыя, дзе пабольш малюнкаў. Жэня ўжо свабодна лічыць да дваццаці. Цяпер яна просіць маму навучыць яе пісаць. Зараз у мамы няма на гэта часу, але Жэня ўпартая і свайго даб'ецца. Яна з зайздрасцю глядзіць, як я раблю ўрокі, і не можа дачакацца, калі сама пойдзе ў школу. Мне яе не зразумець.
Увогуле, Жэня - анёл, а не дзіця. Спадзяюся, цяпер вы разумееце, чаму яе ўсе любяць.