Перевод на
есть в судьбе любого человека событие, которое ставит его перед проблемой нравственного выбора, которое определяет всю его жизнь, обнажает его духовную сущность. для поколения василя быкова таким событием стала война. писатель-фронтовик снова и снова обращается к этой теме, словно боясь не успеть рассказать читателю о самом главном, что открыло ему это страшное испытание. быков исследует логику человеческого поведения в экстремальной ситуации, обнажает его внутреннее душевное противоборство. принципиально важным для писателя является взгляд на войну через призму отдельной человеческой судьбы. такой взгляд лишен приблизительности и фальши. проблема ответственности человека — вот что волнует писателя. его герои всегда находятся в процессе духовной эволюции, нравственного роста, и каждый их поступок приоткрывает читателю содержание их внутреннего мира. основой сюжетов произведений быкова является ситуация выбора.
в повести «сотников» изображены события 1942 года, когда партизанский отряд посылает двух бойцов на . сотникову и рыбаку предстоит раздобыть пропитание для своих боевых товарищей, которые оказались в сложной ситуации. отряд окружен, а в нем женщины, дети, раненые. автор проводит своих героев через целый ряд обыденных ситуаций, давая возможность каждому проявить себя. у читателя может сложиться впечатление о слабости и непри сотникова, который не отличается силой и крепким здоровьем. зато рыбак сначала кажется человеком решить любые проблемы.
испытание пленом по-новому освещает характеры героев. каждый из них действует в этой ситуации, исходя из собственных нравственных представлений. сотников, тщедушный и слабый с виду, поражает читателя удивительным самообладанием и мужеством. «что ж, надо было собрать в себе последние силы, чтобы с достоинством встретить иначе зачем тогда жизнь? слишком нелегко достается она человеку, чтобы беззаботно относиться к ее концу», — делает он свой нравственный выбор. иначе ведет себя рыбак. он хитрит, ловчит, вступает в двойную игру с немцами, пытаясь выторговать себе жизнь. он не хочет становиться предателем и всеми силами старается остаться в живых. автор показывает, что нравственный проступок в этом случае неизбежен, и рыбак, сам не желая того, приходит к предательству и становится палачом своего товарища. для быкова важно увидеть истоки нравственной победы и поражения героев. всю жизнь сотников предъявлял себе суровый и честный счет. «и он ни разу не солгал ни отцу, ни кому-либо другому, за все держал ответ, глядя людям в глаза». не ссылаясь на свою болезнь, он идет на трудное , а попав в плен, достойно и мужественно принимает неизбежное. в рыбаке же всегда была некоторая нравственная слабинка. он всю жизнь «ухитрялся найти какой-нибудь выход».
Ёсць у лёсе любога чалавека падзея, якое ставіць яго перад праблемай маральнага выбару, якое вызначае ўсю яго жыццё, агаляе яго духоўную сутнасць. Для пакалення Васіля Быкава такім падзеяй стала вайна. Пісьменнік-франтавік зноў і зноў звяртаецца да гэтай тэме, нібы баючыся не паспець расказаць чытачу аб самым галоўным, што адкрыла яму гэта страшнае выпрабаванне. Быкаў даследуе логіку чалавечага паводзінаў у экстрэмальнай сітуацыі, агаляе яго ўнутранае душэўнае проціборства. Прынцыпова важным для пісьменніка з'яўляецца погляд на вайну праз прызму асобнай чалавечага лёсу. Такі погляд пазбаўлены прыблізнасці і фальшы. Праблема адказнасці чалавека-вось што хвалюе пісьменніка. Яго героі заўсёды знаходзяцца ў працэсе духоўнай эвалюцыі, маральнага росту, і кожны іх учынак прыадчыняе чытачу змест іх унутранага свету. Асновай сюжэтаў твораў Быкава з'яўляецца сітуацыя выбару.
У аповесці "Сотнікаў" намаляваныя падзеі 1942 года, калі
У аповесці «Сотнікаў» намаляваныя падзеі 1942 г., калі партызанскі атрад пасылае двух байцоў на заданне. Сотнікава і Рыбака трэба будзе расстарацца пражытак для сваіх баявых таварышаў, якія апынуліся ў цяжкім становішчы. Атрад акружаны, а ў ім жанчыны, дзеці, параненыя. Аўтар праводзіць сваіх герояў праз цэлы шэраг звычайных сітуацый, даючы магчымасць кожнаму праявіць сябе. У чытача можа скласціся ўражанне аб слабасці і непрыстасаванасці Сотнікава, які не адрозніваецца фізічнай сілай і моцным здароўем. Затое Рыбак спачатку здаецца чалавекам, здольным вырашыць любыя праблемы.
Выпрабаванне палонам па-новаму асвятляе характары герояў. Кожны з іх дзейнічае ў гэтай сітуацыі, зыходзячы з уласных маральных уяўленняў. Сотнікаў, кволы і слабы з выгляду, дзівіць чытача дзіўным самавалоданнем і мужнасцю. «Што ж, трэба было сабраць у сабе апошнія сілы, каб з годнасцю сустрэць смерць ... Інакш навошта тады жыццё? Занадта нялёгка дастаецца яна чалавеку, каб безразважна ставіцца да яго канца », - робіць ён свой маральны выбар. Інакш паводзіць сябе Рыбак. Ён хітруе, лоўчыя, уступае ў двайную гульню з немцамі, спрабуючы выгандляваць сабе жыццё. Ён не хоча станавіцца здраднікам і ўсімі сіламі імкнецца застацца ў жывых. Аўтар паказвае, што маральны правіну ў гэтым выпадку непазбежны, і Рыбак, сам не жадаючы таго, прыходзіць да здрады і становіцца катам свайго таварыша. Для Быкава вельмі важна ўбачыць вытокі маральнай перамогі і паразы герояў. Усё жыццё Сотнікаў прад'яўляў сабе суровы і сумленны рахунак. «І ён ні разу не схлусіў ні бацьку, ні каму-небудзь іншаму, за ўсё трымаў адказ, гледзячы людзям у вочы". Не на сваю хваробу, ён ідзе на цяжкае заданне, а патрапіўшы ў палон, годна і мужна прымае непазбежнае. У Рыбака ж заўсёды была некаторая маральная слабінку. Ён усё жыццё «умудраўся знайсці які-небудзь выхад».