(верш неруш)тэма роднай мовы, яе лёсу, яе бяскрайняга, бяздоннага багацця і будучыні, бадай, самая хвалюючая на працягу ўсёй творчасці барадуліна. гэта абумоўлена тым, што для кожнага сапраўднага беларуса, мова – найсвяцейшая з усяго святога, а рыгор барадулін быў сапраўдным беларусам. верш
негалосна адмаўляе нігілістычную ідэю ў савецкага саюзу стварыць адзіную “камуністычную” культуру, знішчыць з твару зямлі культуры розных народаў, у тым ліку і беларускую.
верш “неруш” – адзін з многіх вершаў барадуліна аб непаўторнай прыгажосці і невычэрпным багацці нашай мовы. нерушам
ранішнім паэт называе родную мову з тае нагоды, што яна такая ж чыстая светлая, як раніца, што разумее тое, што на зямлі беларускай наўрад ці ёсць людзі якія дасканала, да апошняй кроплі родную мову. аб родным слове барардулін піша:
мне шукаць цябе,
покуль гляджу,
пад
зялёным крылом верасовак,
пад крысом
і спякоты й дажджу.
неруш – гэта сінонім першаснасці, некранутасці. у вершы выяўляецца страсная ўлюбёнасць паэта ў сваю родную зямлю, у свой край. гэта лірычная клятва, споведзь свайму народу, зямлі, мове…
паэт знаходзіць
трапныя, змястоўныя словы, падкрэсліваючы гэтым багатыя выяўленчыя здольнасці роднай мовы:
слова, што як нарог для ратая,
як для ластаўкі – стромы вільчак,
ад якога на небе світае,
ад якога яснее ў вачах.
роднае слова і яго вобразна-выяўленчае багацце
ўяўляюцца паэту магутнай, магічнай, цудадзейнай сілай, ад якой “на небе світае”, “яснее ў вачах”… кожны радок верша, як і кожны радок і вобраз барадулінскай паэзіі, аблашчаныя пяшчотнай любоўю да роднага слова. назваўшы родную мову ранішнім нерушам, паэт бы папярэджвае нас, што да кожнага слова і
вобраза роднай мовы патрэбна ставіцца ўдумліва, уважліва і тады перад намі адкрыюцца ўсе невядомыя дагэтуль нямніцы роднай мовы. адкрываць для іншых хараство беларускай мовы – адна з галоўных мэт паэта. эмацыянальна ўзрушана паэт кажа чытачу аб уласным творчым абавязку кожнага з нас берагчы духоўны
скарб продкаў: “неруш свой панясу я аберуч, як слязіну з матуліных воч”. мову, як усё жывое, і як чалавека трэба бараніць на барадулінскую думку, адстойваць ад усяго, што можа яе пакрыўдзіць. апошнія радкі верша, у якіх увасоблены яго асноўны ідэйны змест, гучаць урачыстай прысягай паэта і яго
лірычнага героя”
(верш неруш)тэма роднай мовы, яе лёсу, яе бяскрайняга, бяздоннага багацця і будучыні, бадай, самая хвалюючая на працягу ўсёй творчасці барадуліна. гэта абумоўлена тым, што для кожнага сапраўднага беларуса, мова – найсвяцейшая з усяго святога, а рыгор барадулін быў сапраўдным беларусам. верш
негалосна адмаўляе нігілістычную ідэю ў савецкага саюзу стварыць адзіную “камуністычную” культуру, знішчыць з твару зямлі культуры розных народаў, у тым ліку і беларускую.
верш “неруш” – адзін з многіх вершаў барадуліна аб непаўторнай прыгажосці і невычэрпным багацці нашай мовы. нерушам
ранішнім паэт называе родную мову з тае нагоды, што яна такая ж чыстая светлая, як раніца, што разумее тое, што на зямлі беларускай наўрад ці ёсць людзі якія дасканала, да апошняй кроплі родную мову. аб родным слове барардулін піша:
мне шукаць цябе,
покуль гляджу,
пад
зялёным крылом верасовак,
пад крысом
і спякоты й дажджу.
неруш – гэта сінонім першаснасці, некранутасці. у вершы выяўляецца страсная ўлюбёнасць паэта ў сваю родную зямлю, у свой край. гэта лірычная клятва, споведзь свайму народу, зямлі, мове…
паэт знаходзіць
трапныя, змястоўныя словы, падкрэсліваючы гэтым багатыя выяўленчыя здольнасці роднай мовы:
слова, што як нарог для ратая,
як для ластаўкі – стромы вільчак,
ад якога на небе світае,
ад якога яснее ў вачах.
роднае слова і яго вобразна-выяўленчае багацце
ўяўляюцца паэту магутнай, магічнай, цудадзейнай сілай, ад якой “на небе світае”, “яснее ў вачах”… кожны радок верша, як і кожны радок і вобраз барадулінскай паэзіі, аблашчаныя пяшчотнай любоўю да роднага слова. назваўшы родную мову ранішнім нерушам, паэт бы папярэджвае нас, што да кожнага слова і
вобраза роднай мовы патрэбна ставіцца ўдумліва, уважліва і тады перад намі адкрыюцца ўсе невядомыя дагэтуль нямніцы роднай мовы. адкрываць для іншых хараство беларускай мовы – адна з галоўных мэт паэта. эмацыянальна ўзрушана паэт кажа чытачу аб уласным творчым абавязку кожнага з нас берагчы духоўны
скарб продкаў: “неруш свой панясу я аберуч, як слязіну з матуліных воч”. мову, як усё жывое, і як чалавека трэба бараніць на барадулінскую думку, адстойваць ад усяго, што можа яе пакрыўдзіць. апошнія радкі верша, у якіх увасоблены яго асноўны ідэйны змест, гучаць урачыстай прысягай паэта і яго
лірычнага героя”
неруш ранішні – матчына слова,
мне, як бору, цябе засланяць!
Пытанні па змесце рамана “Каласы пад сярпом тваім”
1. Колькі год споўнілася Алесю, калі ён вярнуўся ў сваю сям’ю?
2. Люты прыгоннік, стрыечны брат маці галоўнага героя.
3. Мянушка дзеда галоўнага героя.
4. Хто на працягу 20 год не кідаў справу змагання з несправядлівасцю і быў няўлоўны для царскага ўрада?
5. Імя маці галоўнага героя.
6. Імя цесця галоўнага героя.
7. Кіраўнік сялянскіх мас, якога малы Алесь выратаваў ад расправы пана.
8. З якой нагоды ў творы згадваецца Полацк?
9. Падчас першай сумеснай вячэры з бацькамі ў Алеся зваліўся на зямлю хлеб. Як ён з ім абышоўся?
10. Які рытуал чакаў Алеся, калі той дасягнуў падлеткавага ўзросту?
Объяснение: