Лес.
Устаў прыназоўнікі ў сказы.
Вясна крочыць — палях і лясах. Заглянула
Выйшла — луг. Дайшла ракі. Усё зазе
пянела яе пiльным вокам.
(слоўнік)
крочыць - шагает
пільнае вока —
пристальный взгляд
хмара — туча
(на, у, па, пад, да.)
5. Гульня ў перакладчыкаў.
Солнце выглянуло из-за туч над лесом. Оно -
Осветило луг за рекой.
(Сонца, з-за, хмар, за ракой, яно, асвяціла, |
выглянула.)
зямля
6. Дапоўні словазлучэнні.
хата
зайсці ў хату
вырасці
выйсці
пасадзіць.
быць
знайсці
дайсці
ляцець
На мінулым тыдні мы з мамай пайшлі гуляць у бярозавы гай. Надвор'е была сонечная, ветру практычна не было і птушкі на вуліцы шчабяталі, як быццам клікалі нас. Мы ўзялі некалькі бутэрбродаў, чай у тэрмасе і шакалад.
Ехаць ад нас да бліжэйшай бярозавай гаі хвілін трыццаць, так што неўзабаве мы ўжо былі на месцы. Здавалася б, гэтая гай знаходзіцца ў межах горада, але блізкасць прыроды адчувалася адразу. Паветра было такім чыстым, і пахла восенню. Увайшоўшы ў гай, мы апынуліся ў поўнай цішыні. Тут няма машын, вялікіх навал людзей, будаўнічай тэхнікі і іншага. Адзінае, што часам парушае гэтую ціша – гэта спевы птушак і гукі конікаў.
Мы ішлі па невялікай дарожцы, не спяшаючыся, хацелася больш удыхнуць гэтага паветра, нагледзецца на гэтую прыгажосць, пакінуць яе частку сабе:
- Мама, паглядзі, як тут цудоўна, - сказаў я.
- Так, дарагі, я ў девстве часта гуляла тут з бабуляй і дзядулем. Мы збіралі грыбы і вывучалі розных птушак. Хочаш, і з табой паназіраем за жывой прыродай? - адказала мама.
Па-мойму, верасень – гэта самы спрыяльны час для прагулак на свежым паветры. Яшчэ досыць цёпла, але да вечара постацівіць халаднавата. Вакол усё набывае новыя фарбы, накшталт лета яшчэ не прайшло, але адчуваецца змена сезону.
Потым мы выйшлі на невялікую паляну. Пакуль чай у тэрмасе не астыў, мы вырашылі ра і покрыва і крыху адпачыць. Я прылёг на спіну і глядзеў на блакітнае восеньскае неба. Яно такое цудоўнае і глыбокае. Толькі зрэдку праплывалі пухнатыя аблокі, дарэчы, восенню яны як быццам ніжэй.
Пасля невялічкага прывалу, мы адправіліся далей. У шляху мама паказала мне некалькі відаў грыбоў. Гэта былі падбярозавікі і яшчэ якія-то дзіўныя неядомыя грыбы. Наогул гэта было вельмі займальнае падарожжа. Мы атрымлівалі асалоду ад прыродай і адпачывалі ад гарадской мітусні.
Дадому мы вярнуліся ўжо позна ўвечары. Я ў аўтобусе прымудрыўся нават заснуць. У наступны раз мы адправімся ў падарожжа разам з татам на машыне. Ён абяцаў мне паказаць гістарычныя месцы, спадзяюся гэтая паездка будзе да надыходу халадоў.
Адным з выдатных пісьменнікаў-рамантыкаў быў Ян Баршчэўскі. Вяршыняй творчасці пісьменніка стала кніга "Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях". Яна складаецца з чатырнаццаці апавяданняў міфалагічна-фальклорнага зместу, сюжэты якіх скаладаюць аповеды падарожнікаў у доме шляхціца Завальні падчас доўгіх зімовых вечароў. Усе апавяданні глыбока павучальныя і ў той жа час займальныя.
Найбольш цікавыя апавяданні "Плачка" і "Сын Буры". "Плачка" - адно з самых незвычайных апавяданняў кнігі. У гэтай гісторыі апісваецца незвычайная прыгожая кабета, якая з'яўляецца ў пакінутых дамах, у пустых касцёлах і на руінах. На яе вачах заўсёды блішчэлі слёзы, з-за таго людзі называлі яе Плачкай. Вобраз Плачкі сымвалізуе, што ў чалавека на першым месце павінны быць не матэрыальныя, а духоўныя каштоўнасці. Яна плача, бо іх, каштоўнасці, не бачаць, не разумеюць, ганяюцца за ўяўным, несапраўдным.
У апавяданні "Сын Буры" сляпы Францішак расказвае пра сваю сустрэчу з дзіўным пілігрымам, які назваў сябе Сынам Буры. У час буры гэты чалавек не хаваўся ад дажджу і ветру. Сын Буры расказаў, як некалі каля беднай хаціны сваіх бацькоў спаткаў Плачку, апранутую ў сукенку вясёлкавых колераў і з кветкамі на галаве. Плачка паказала юнаку далёкі свет, над якім пад аблакамі кружылі арлы. Хлопе вырашыў пабачыць, што дзеецца на свеце, і з таго часу блукае па зямлі. Сын Буры - чалавек, апантаны вечнай прагай творчасці, пошуку ісціны, пазнання, дзеяння.
Вобразы Плачкі і Сына Буры арыгінальны і не сустракаюцца ў іншых славянскіх літаратурах. Кніга "Шляхціц Завальня" ўздымае перш за ўсё маральна-этычныя праблемы. Але паўстаюць яны ў цікавых міфалагічных вобразах.