2. Выберыце з прапанаваных сказаў складаныя сказы з рознымі відамі сувязі: *
а) Тут, дзе вучыўся і араць, і сеяць, адкуль панёс і песню ў свет сваю, я з пасівелай галавой стаю і слухаю асін журботны шэлест.
б) Я прыйшоў да вас, каб сказаць, што няма на зямлі небыцця: будзе вечна пад сонцам граць залатое кола жыцця. (К.Цвірка)
в) Спявайце, помнячы нязменна: пакуль паэты будуць пець – не быць Радзіме безыменнай, зямлі бацькоў не анямець! (Н. Гілевіч)
г) Калі нехта хоча, каб яго лічылі добрым, хай робіць добрыя справы. (У.Караткевіч)
д) І хістаецца асока, і шуміць высокі бор, а ў душы не замаўкае струн вясёлых перабор.
3. Адзначце складаныя сказы з рознымі відамі сувязі частак. *
а) 3 адной вёскі людзей выселілі, а праз пяць-дзесяць кіламетраў людзі жывуць.
б) Па радыё ўвесь дзень аб'яўлялі, каб рыхтаваліся да эвакуацыі: павядуць на тры дні.
в) I раптам новае, нязвыклае пачуццё, што ў кожнага з нас ёсць сваё асабістае жыццё, да гэтага яно нібыта не патрэбна было.
г) Палохаюць і палохаюць нас радыяцыяй, а нам пры радыяцыі стала лепш жыць.
Нам продкаў кемкасць захавала
Шмат весцяў дзіўных з быўшых год, - метафара
Хоць гэтых весці ўжо нямала
Ў няпамяць кінуў сам народ. - метафара
Усё ж яшчэ штось засталося
Унукам з прадзедаў жыцця...
Няхай жа гэтыя калоссі
Мінуць скаранне небыцця! - эпитет
Няхай той час, што згінуць мусіў
У беспрасветнай векаў мгле, - эпитет
Для беспрыпыннай Беларусі - эпитет
Хоць толькі ў песні ажыве.
Збіраць пачнем зярно к зярняці,
Былое ў думках ускрашаць, - метафара
Каб быт на новы лад пачаці
I сеўбу новую пачаць. - метафара
Пачнём дакапывацца самі
Разгадкі нашых крыўд і бед,
Што леглі цёмнымі лясамі
На нашай долі з даўных лет. - метафара
Пачнём някратаны паданні
Сачыць пад бацькаўскай страхой, - метафара
Шукаць ад рання і да рання,
А толькі хай шукае свой.
Я люблю вясну, таму што ў гэты час становіцца неяк весялей на душы. Я сяджу на ўроку і радуюся сонцу, якое свеціць ярка і цёпла. Калі я іду са школы, мне сустракаюцца ўсмешлівыя людзі-напэўна яны таксама рады вясне.
Мне здаецца, што здарыцца нешта новае і незвычайнае.
Больш за ўсё мне падабаецца назіраць як змяняецца прырода. Паэты часта у вершы апісваюць гэты час. З першых дзён сакавіка вакол пачынаюць адбывацца дзіўныя рэчы: здаецца, што хтосьці ўключыў вялікую лямпу. Снег растае незаўважна-днём ён яшчэ ляжаў каля пад'езда, а раніцай яго ўжо няма. Толькі ў парку пад дрэвамі ён растае даўжэй. Варта некалькі дзён пагрэць сонейка, як расліны пачынаюць ажываць. На шэрых непрывабных дрэвах з'яўляюцца ныркі, а газоны пакрываюцца ультра яркай зялёнай траўкай.
Па небе плывуць аблокі. Калі легчы на зямлю і назіраць за імі, то можна выдатна павесяліцца. Спачатку конікі ўсякія здадуцца, потым горы высокія, можна нават свой партрэт ўбачыць.
З пачаткам вясны разумееш, што сапраўды спяваюць птушкі. Здаецца, што нават вераб'і цвыркаюць ня як звычайна, а весела і з пералівамі.
Але самы любімы вясновы месяц-май. Не толькі таму, што заканчваюцца заняткі ў школе. Я люблю Свята 9 мая: на вуліцах шмат людзей, дарослых і дзяцей, гуляе музыка, а ўвечары салют прыгожы і яркі настолькі, што дух захоплівае. Ветэраны ходзяць у ваеннай форме з ордэнамі на грудзях. Яны такія старэнькія.
На ваенны парад збіраецца напэўна ўвесь горад. Мяне зайздрасць і гонар распірае, калі па плошчы крочаць роўныя шэрагі салдат, едзе ваенная тэхніка.
У апошнія гады ў траўні ўжо стаіць спякота, таму сядзець у класе ўсё цяжэй і цяжэй. Пасля заняткаў мы з сябрамі ідзем у парк. Там ужо на ўсю моц растуць кветачкі, трава густая і мяккая, а дрэвы шамацяць зялёнымі лісточкамі. Пахі стаяць такія, што галава кругам ідзе.
Калі доўга сядзець пад сонцам, то можна нават загарэць.
За горадам прырода ўжо жыве поўным жыццём. На беразе ракі сядзяць рыбакі, на дачах корпаюцца людзі, стукаюць малаткі – будоўля ў разгары.
Ў