«жыція ефрасінні полацкай» («аповесці жыцця і смерці святой і блажэннай і найпадобнейшай еўфрасінні, ігуменні манастыра святога спаса і найсвяцейшай ягонай маці, што ў горадзе полацку»): пачынаецца «жыці» зваротам: « ўважлі памякчыўшы нівы сэрцаў вашых, і прыміце ў іх насенне ўратавальнага жыцця найпадобнейшай той, яе подзвігі і працу святую і любоў да бога».князь усяслаў меў многа сыноў. у меншага яго сына георгія нарадзілася дзяўчынка, якую назвалі прадславай. была яна вельмі здольнай да кніжнай навукі. шырока разышлася слава пра яе мудрасць і прыгажосць. князі пачалі пасылаць да бацькі прадславы сватоў. даведаўшыся, што яе збіраюцца выдаць замуж, юная князёўна сказала сабе: «што ж учынілі нашыя роды, якія былі да нас? жаніліся і выходзілі замуж і княжылі, але не вечна жылі; жыццё іх праплыло, і загінула іхняя слава, быццам прах, горай за павуцінне». прадслава пайшла ў манастыр і пастрыглася ў манашкі пад імем ефрасіння. бацька, даведаўшыся, што зрабіла яго любая дачка, моцна перажываў.спачатку ефрасіння жыла ў мураванай келлі ў царкве святой сафіі. потым епіскап ілья па божаму знаку адправіў маладую манашку ў сяльцо, дзе стаяла царква святога спаса. стаўшы ігуменняй, ефрасіння пострыгу сясцёр гарыславы і звеніславы.за 30 тыдняў ефрасінняй была пабудавана каменная царква святога спаса і створаны пры ёй манастыр. у другую збудаваную царкву ефрасіння унесла, з дазволу царградскіх цара мануіла і патрыярха лукі, абраз божай маці, напісаны пры жыцці яе.сабрала ефрасіння ўсіх сваіх братоў і аб'явіла аб рашэнні ісці ў іерусалім. перад загадала епіскапу дыянісію пастрыгчы пляменніц кірыяну і волыу, назваўшы адну агаф'яй, другую — яўфіміяй.дайшоўшы з братам даві і сястрой еўпраксіяй да іерусаліма, ефрасіння цалавала гроб госпадаў, прасіла ў малітве бога, каб прыняў яе дух у святым горадзе. калі«божым занядужыла і пачала хварэць», то паслала купіць сабе іну ў камры святой багародзіцы. праз 24 дні ефрасіння «аддала душу ў рукі бога і ўвайшла ў пакоі нябесныя». твор заканчваецца пахвалой ефрасінні полацкай.держи: )
Зрабіў ён крок наперад і апынуўся ў палацы. А там стаіць вялікі стол, за якім сядзяць дзве сястры Сінтаксіс і Пунктуацыя. Яны спрачаюцца наконт таго, хто з іх патрэбнейшы. Прывітаўся бусел і спытаў: - Куды гэта я трапіў? - У краіну Сінтаксіс і Пунктуацыя. Куды ты ляціш? - запыталі гаспадары. - Я вандраваў па свеце і згубіўся. Калі вы ведаеце шлях назад, дапамажыце мне калі ласка. - Мы табе пакажам дарогу дамоў, калі ты нам адкажаш: хто з нас галоўны? - Добра.- Адказаў бусел. Тут бусел задумаўся на хвілінку, паразважаў і кажа: - Ты, Сінтаксіс, пішаш прыгожыя тэксты. А ты, Пунктуацыя, вельмі ўмела расстаўляеш у іх знакі прыпынку. Таму вы не можаце існаваць адна без адной. Пераглянуліся яны між сабой: - Але ж, бусел кажа праўду! Падзякавалі яны яму і паказалі шлях дадому. Бусел прыляцеў на Радзіму і расказаў сваім сябрам пра незвычайную вандроўку па краіне Сінтаксіс і Пунктуацыя.
